Sürdürülebilir kalkınma bağlamında uluslararası üniversite sıralama indeksleri ve Türkiye’deki üniversiteler

Abstract

2015 yılında gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Konferansında “Gündem 2030: BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları” kabul edilmiştir. Üniversiteler, bu amaçların hayata geçirilmesi sürecinde yol gösterici olarak görülmüş; hem yeni fikirlerin yayılması ve benimsetilmesi kabiliyetleri hem de eğitim ve araştırma olanaklarıyla kilit bir rol üstelenmişlerdir. Son yıllarda üniversiteleri farklı yönleriyle değerlendirerek sıralamalar oluşturan STARS, UI GreenMetric ve Times Yükseköğrenim Etki Sıralaması (Times Higher Education (THE) Impact Rankings) gibi indeksler geliştirilmiş ve bu indekslerin değerlendirme kriterleri arasında üniversitelerin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda hayata geçirdikleri girişimlere de yer verilmiştir. Bu amaçları değerlendirmeye alan çeşitli indekslerin varlığı üniversitelerin girişimlerinin görünürlüğünü arttırmış, bu alanda elde edilen başarıların karşılaştırılması için bir alan yaratmış; ayrıca birçok üniversitenin farkındalığını ve motivasyonunu güçlendirmiştir. Bu çalışma kapsamında, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını da inceleyen STARS, UI GreenMetric ve Times Yükseköğrenim Etki Sıralaması indeksleri incelenmiş; Türkiye’deki üniversitelerin bu indekslere katılımları ve bu katılımın yıllar içindeki gelişimi karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Böylelikle Türkiye’deki üniversitelerin sürdürülebilirlik performansları ile dünyadaki üniversiteler arasındaki yerlerine dair bir genelleme yapılabilmiştir.

At the United Nations Conference on Sustainable Development held in New York in 2015, “Agenda 2030: UN Sustainable Development Goals” was adopted. Universities play a key role in the realization of Sustainable Development Goals by guiding the society, enabling the dissemination and adoption of new ideas as well as education and research opportunities they provide. In recent years, indexes like Stars, UI GreenMetric and THE Impact Rankings have been developed that evaluate and rank universities in the world with different aspects. These indexes have started to include the initiatives of universities in line with the Sustainable Development Goals among their evaluation criteria. The existence of indexes makes the initiatives of universities in this direction visible, allows universities to compare their achievements in this field with other universities, and ultimately provides awareness and motivation for all universities to take a step in this direction.In this article, Stars, UI GreenMetric and the Impact Rankings, that rank the universities by evaluating their initiatives towards Sustainable Development Goals, were examined. The participation of Turkish universities as well as their positions in these indexes have been analyzed comparatively over the years. Thus, a generalization could be made about the sustainability performances of universities in Turkey and their place among universities in the world.