Medya sağlık okuryazarlığında küresel ortaklık arayışları

Abstract

Bu çalışmada, dünya ve Türkiye’de medyanın, sağlık okuryazarlığına etkisinin anlaşılması ve açıklanması amaçlanmaktadır. Ülke bazında toplanan verilerle Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB) ülkeleri özelinde, özellikle Fransa ve Romanya’nın sağlık okuryazarlığının geleneksel ve dijital boyutları ana hatlarıyla incelenmiştir. Türkiye ve Rusya’yı da araştırmaya dâhil edilerek, uluslararası düzeyde yer alan ve medya okuryazarlığı ekseninde gelişen sağlık bilincinin modelleri tartışılmıştır. Çalışmada kullanılan kaynak tarama yöntemlerinin yardımıyla İngilizce, Fransızca, Rusça, Romence ve Türkçe olmak üzere 5 dilde İnternet kaynaklı veri tabanları ve ilgili literatür incelenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar; Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkelerinde yapılan incelemeler sağlık okuryazarlık krizine işaret ederken, Türkiye’de sağlık okuryazarlığı düzeyinin sınırlı ve yetersiz olduğu göstermektedir. Rusya’da halkın sağlık okuryazarlığı seviyesini tespit edebilen araştırmalar henüz yapılmamıştır. Sağlık okuryazarlığı araştırmasında endişe verici bu sonuçlar uluslararası bilim camiası tarafından küresel bir sorun olarak kabul edilmekte ve toplumun sağlık bilincinin arttırılmasında medya sağlık okuryazarlığının belirleyici rolüne işaret edilmektedir.

This study aims to understand and explain the media’s effect on health literacy in Turkey and in the world. With the data collected on a country-by-country basis, the traditional and digital dimensions of health literacy of the United States of America, the European Union (EU), in particular France and Romania, have been outlined. By including Turkey and Russia to the research, growing health awareness in the field of media literacy axis at international level modals are discussed. With the help of literature review in 5 languages, i.e. English, French, Russian, Romanian and Turkish, internet based databases and related literature were examined. According to the results obtained in the study; While studies performed in the United States and European countries point to health literacy crisis and show limited and insufficient health literacy level in Turkey. There are no studies that can determine the level of public health literacy in Russia. These worrisome results in the health literacy survey are recognized by the international scientific community as a global problem, and the media’s role to increase health awareness is pointed as the determining role in health literacy.