Hastaneye başvuru öncesinde çocuklarda ilaç kullanımının araştırılması

Abstract

Çocuklarda akılcı ilaç kullanımının gereği gibi sağlanabilmesinde, ebeveynlerin bu konudaki tutum ve davranışlarının önemli rolleri bulunmaktadır. Bu araştırmada ebeveynlerin hastaneye başvuru öncesi çocuklarının tedavisinde ilaç/destekleyici tıbbi ürün kullanım alışkanlıklarının değerlendirilmesi amaçlandı. Tanımlayıcı tipteki bu araştırmada, İstanbul’daki bir eğitim ve araştırma hastanesi pediatri kliniğinin poliklinik ve acil servisine çocuklarının tedavisi için başvurmuş olan toplam 500 ebeveyne yüz yüze görüşme yöntemiyle anket yapıldı. Hastaneye başvuru öncesi çocuklarına ilaç kullanan ve kullanmayan ebeveynlerin ankete verdikleri yanıtlar karşılaştırıldı. Çocukların %46.3’ünün mevcut şikâyetleri başladığında doktora gelmeden önce ilaç kullandığı (ortalama 1.5±0.8 adet) ve bu ilaçların büyük bölümünün analjezik (%56.7), solunum sistemi ilaçları (%20.5) ve antibiyotikler (%12.5) olduğu tespit edildi. Başvuru öncesi ilaç kullanan ve kullanmayan ebeveynlerin bazı özellikleri karşılaştırıldığında; eğitim durumları, yaşları, meslekleri, aylık gelirleri, sosyal güvencelerinin bulunması, çocukların yaş grupları bakımından gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmadı (p>0.05). Buna karşın, başvuru öncesi ilaç kullanmış olanlarda ilaç kullanmamış olanlara göre destekleyici tıbbi ürün kullanımının da daha fazla (sırasıyla %37.7 ve %13.4) olduğu ve çocuklarına düzenli sağlık kontrolü yaptırmayanların yine bu grupta daha fazla (sırasıyla %81 ve %71.4) olduğu saptandı.Ebeveynlerin yaklaşık olarak yarısı sağlık kurumuna başvurmadan önce çocuklarına ilaç kullanmıştır. Kullanılan ilaçların çoğu analjezikler, solunum sistemi ilaçları ve antibiyotiklerdir. Ebeveynlere akılcı ilaç kullanımı konusunda eğitim verilmesi kendi kendine ilaç kullanımı sıklığını azaltabilir.

Parents sometimes exhibit the habit of self-medication for the diseases of their children. The attitude of the parents in this matter greatly influences the success of providing rational drug use for children. In this study, we aimed to investigate parental self-medication. In this descriptive study, 500 parents, who had visited the outpatient and emergency services of a pediatric department in a teaching and research hospital in İstanbul for the treatment of their children, were interviewed face to face. The answers of the parents to the questionnaires, who had and had not practiced self-medication, were compared. It was found that self-medication had been practiced by 46.3% of the parents and that their children had been given an average of 1.5±0.8 drugs, the majority of which were analgesics (56.7%), respiratory system drugs (20.5%) and antibiotics (12.5%). There were no statistically significant differences between the parents who had and had not practiced self-medication related to the education, age, profession, monthly income, and the presence of social security of the parents and the age groups of the children. The parents who had practiced self-medication were found to have used supportive medical products more frequently (37.7% vs 13.4%) and to have not taken their children to regular medical checkup (81% vs 71.4% ) (p<0.05). Approximately half of the parents have practiced self-medication. Majority of the self-medicated drugs have been analgesics, respiratory system drugs and antibiotics. Rational drug use education to parents may decrease the frequency of self- medication.