Türkiye doğal gaz tüketiminin modellenmesi ve tahmini: Enerji tedarik verimliliğine yönelik strateji önerileri

Abstract

Bu çalışmada Türkiye'deki doğal gaz talebinin tahmin edilmesine yönelik model ortaya konması amaçlanmaktadır. Doğal gaz tüketimi bağımlı değişken olarak ele alınmış, buna bağlı olarak makroekonomik veriler, iklim koşulları, enerji ve fiyat verileri ile toplumsal ve kültürel veriler başlıklarında gruplandırılan 27 bağımsız değişken kullanılmaktadır. Aylık verilerin değerlendirildiği bu çalışmada değişkenlere ait 2015 yılı ocak ayı ile 2021 yılı haziran arasındaki 78 aylık gözlem kapsama dâhil edilmiştir. Doğal gaz tüketim tahminine yönelik modelin analiz sürecinde MARS ve regresyon yöntemlerinden faydalanılmıştır. Daha başarılı sonuçlar veren MARS modelinde 3 temel fonksiyon ile sıcaklık oranı ve yenilenebilir enerji oranı olarak 2 değişken yer almaktadır. Sıcaklık azalışları makul seviyelerde olduğu sürece yenilenebilir enerjideki artış oranının doğal gaz tüketiminin düşmesinde çok önemli etkiye sahip olduğu görülmektedir. %99 oranında ithalata bağımlı olunan doğal gazın makroekonomik dengeler içerisindeki payını azaltmak için, sıcaklık değişimleri kontrol edilemeyen bir durum olduğundan, yenilenebilir enerji yatırımlarına hız kesmeden devam edilmesi gerektiği görülmektedir. Bununla birlikte yenilikçi ve farklılaştırma stratejisi kapsamında kamu nezdinde tüketim talep modellemelerinin geliştirilebilmesi için yeni bir birim tahsis edilmesi çalışma sonucunda önerilmektedir.

In this study, it is aimed to present a model for estimating the natural gas demand in Turkey. Natural gas consumption is considered as the dependent variable, and accordingly, macroeconomic data, climatic conditions, energy and price data, and social and cultural data are used as independent variables groups. In this study, in which monthly data were evaluated, 78 observations of the variables between January 2015 and June 2021 were included in the scope. MARS ve regression methods was used in the analysis process model. The MARS model which gives more successful results, includes three basic functions and two variables as temperature rate and renewable energy rate. As long as temperature decreases are at reasonable levels, it is seen that the rate of increase in renewable energy has a very important effect on the decrease in natural gas consumption. In order to reduce the share of natural gas, which is 99% dependent on imports, in macroeconomic balances, it is revealed as a result of the analysis that renewable energy investments should be continued without slowing down, since we cannot control the temperature changes.