Sosyal rollerin otobiyografik anılar üzerindeki etkileri: Arkadaşlık ve öğrencilik anılarının içeriği, işlevleri ve fenomenolojisi
Künye
Hacıömeroğlu, F. B. (2022). Sosyal rollerin otobiyografik anılar üzerindeki etkileri: Arkadaşlık ve öğrencilik anılarının içeriği, işlevleri ve fenomenolojisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Özet
Sosyal roller, bireyin sosyal konumuna bağlı olarak (örn. öğrenci, arkadaş) belirli bir bağlamda nasıl davranması gerektiğini belirler (Sheldon ve Elliot, 2000). Bugüne kadar sosyal rollerin otobiyografik anıların hatırlanmasını etkileyip etkilemediğini ya da olası etkilerin nasıl olacağını inceleyen bir çalışma yapılmamıştır. Bu tez çalışmasının amacı, arkadaş ve öğrenci rolleriyle ilişkili otobiyografik anı anlatılarının içerdikleri hakim temaları, bellek işlevlerini ve fenomenolojik özelliklerini incelemektir. Bu amaçla üniversite öğrencilerinden (n = 106) biri arkadaş rolü diğeri öğrenci rolü ile ilişkili iki anı yazmaları ve her bir anıyı işlevleri (Yaşam Deneyimleri Hakkında Düşünme Ölçeği/YDHDÖ), fenomenolojik özellikleri (Otobiyografik Anı Anketi/OAA) ve benliğe merkeziliği (Olayların Merkeziliği Ölçeği/OMÖ) bakımından değerlendirmeleri istenmiştir. Anı anlatıları içerik bakımından kodlanmıştır. Bulgular, arkadaş ve öğrenci rolüyle ilişkili anıların içerik, bellek işlevleri ve taşıdıkları duygu değerliği, yani olumlu / olumsuz duygu düzeyi bakımından farklılaştığını ortaya koymuştur. Buna göre; arkadaş rolüyle ilgili anılar öğrencilik anılarına kıyasla daha çok ilişkisel içerikler barındırmakta, daha olumlu duygular taşımakta, benlik ve sosyal işlevlere daha fazla hizmet etmekte ve bireylerin hayatında daha merkezi olan deneyimleri içermektedir. Öğrenci rolüyle ilişkili anılar ise daha çok başarı / başarısızlık temasına odaklıdır. Öğrencilik rolünde ilişkisel içerikli anılar olsa da bu anılarda otorite ile kurulan ilişkiler ağır basmaktadır. Bu bulgular, farklı sosyal roller bağlamında hatırlanan anıların bireylerin amaçlarıyla ve benlikleriyle ilişkisi bağlamında tartışılmıştır. Social roles determine how individuals should behave in a specific context depending on their social position (e.g., student, friend) (Sarbin ve Ellen, 1968). No research to date has investigated whether and how the social roles impact the retrieval of autobiographical memories. The aim of this thesis is to examine the effects of social roles (i.e., being a student and a friend) on the content, functions and phenomenological characteristics of autobiographical memories. For this purpose, we asked university students (n = 106) to report two memories, one related to the role of friend (friend memories) and the other related to the student role (student memories), and to evaluate each memory in terms of their functions (Scale of Thinking about Life Experiences/TALE), phenomenological characteristics (Autobiographical Memory Questionnaire/AMQ) and self-centrality (Centrality of Events Scale/CES). Memories are coded in terms of content. Results showed that the friend and student memories differed in terms of content, functions and the emotional valence. More specifically, compared to the student memories, the friend memories contained more relational themes, carried more positive emotions, served the self and social functions more, and have a more central place in the lives of individuals. The student memories focused more on the theme of success/failure. Although the student memories also contained some relational themes, the relationships established with authority predominate in these memories. These findings were discussed regarding the relationship between autobiographical memories, the goals, motivations and the self.
Bağlantı
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsphttps://hdl.handle.net/20.500.12511/11927
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [253]