Plantar fasiit tanılı hastalarda ekstrakorporeal şok dalga, mls lazer ve egzersiz tedavilerinin ağrı, fonksiyonellik, yaşam kalitesi ve düşme riski üzerine etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Plantar fasiit erişkinlerde en sık görülen topuk ağrısı nedenidir. Sıklıkla kendini sınırlayan bir hastalıktır. Önerilen çok sayıda tedavi seçeneği mevcuttur. Bu çalışmada amacımız; egzersiz, çok dalgalı kilitli sistem (Multiwave locked system-MLS) lazer ve ekstrakorporeal şok dalga (ESWT) tedavilerinin plantar fasiit tanılı hastalarda ağrı, fonksiyonellik ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi ve bu tedavi modalitelerinin etkinlik düzeyleri arasında fark olup olmadığının değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız prospektif, randomize, karşılaştırmalı bir klinik çalışmadır. Klinik olarak plantar fasiit tanısı alan 60 hasta, her tedavi grubunda 20'şer hasta olmak üzere 3 tedavi grubuna randomize edildi. Tüm hastalara plantar fasya, aşil tendon, gastroknemius ve soleus kaslarına yönelik germe egzersizleri ile ayak intrinsik kaslarını güçlendirme egzersizleri ve soğuk silindirik cisim yuvarlama egzersizleri verildi. Birinci gruba sadece egzersiz tedavisi verildi. İkinci gruba egzersiz tedavisi yanında haftada 3 seans, toplamda 10 seans MLS lazer tedavisi verildi. 700 Hz frekans ve 1.73 j/cm² dozunda, cihaz içerisindeki plantar fasiit protokolüne uygun şekilde plantar fasya, topuk ve aşil tendonu boyunca 7 dakika devamlı lazer uygulaması yapıldı. Üçüncü gruba ise egzersiz tedavisi yanında 10 Hz frekans, 2.5 bar basınç ve 2000 atım ile ESWT, haftada 1 seans toplamda 4 seans uygulandı. Tüm hastalar vizüel analog skala (VAS) (genel gün içinde hissettiği ağrı (Genel-VAS), sabah uyandıktan sonra ilk adım ağrısı (VAS-0), uyandıktan sonra 10. dakika (VAS-10) ve uyandıktan sonra 60. dakikadaki ağrı (VAS-60)), ayak-ayak bileği sonuç skoru (FAOS), ayak fonksiyon indeksi (AFI), topuk hassasiyet indeksi (THI) ve biodex düşme riski analizi ile tedavi öncesi ve tedavi sonrası birinci ayda değerlendirildi. Bulgular: Egzersiz, lazer ve ESWT gruplarının üçünde de VAS skorları, THI, FAOS, AFI ve düşme riski skorlarında anlamlı iyileşme görüldü. Gruplar arası karşılaştırmalara baktığımızda AFI-ağrı, AFI-total, FAOS iş-günlük yaşam ve FAOS spor-eğlence parametrelerinde lazer grubunda egzersiz grubuna göre istatistiksel olarak daha fazla iyileşme görüldü. Genel-VAS, VAS-0, VAS-10, VAS-60, THI, AFI-ağrı, AFI-total ve FAOS spor-eğlence parametrelerinde ESWT grubunda egzersiz grubuna göre istatistiksel olarak daha fazla iyileşme görüldü. Lazer ve ESWT grupları arasında ise belirtilen parametrelerde anlamlı farklılık gözlenmedi. Sonuç: Plantar fasiitte; egzersiz, egzersiz+MLS lazer ve egzersiz+ESWT tedavileri ağrı düzeyini anlamlı şekilde azaltmakta, yaşam kalitesi, düşme riski ve fonksiyonellik açısından iyileşme sağlamaktadır. Çalışmamız, tedavide egzersizle birlikte ESWT ya da MLS lazer tedavisinin uygulanmasının tek başına egzersiz tedavisine göre, genel olarak ağrı ve fonksiyonlar üzerine hastalarda daha fazla iyileşme sağladığını ortaya çıkarmıştır. Düşme riski ve yaşam kalitesi üzerine ise her 3 tedavinin de birbirine üstünlüğü saptanmamıştır. Maliyet etkin, kolay ulaşılabilir ve non invaziv tedavi seçenekleri olarak hem MLS lazer hem de ESWT plantar fasiit tanılı hastalarda güvenle kullanılabilecek etkin tedavi yöntemleridir.

Introduction and Objectives: Plantar fasciitis is the most common cause of heel pain in adults. It is often a self-limiting disease. There are many proposed treatment options available. The aim of this study is to determine the effects of exercise, Multiwave locked system (MLS) laser and extracorporeal shock wave (ESWT) treatments on pain, functionality and quality of life in patients with plantar fasciitis, and to evaluate whether there is a difference between the efficacy levels of these treatment modalities. Materials and Methods: Our study is a prospective, randomized, comparative clinical study. 60 patients clinically diagnosed with plantar fasciitis were randomized into 3 treatment groups, 20 patients in each treatment group. All patients were given plantar fascia, achilles tendon, gastrocnemius and soleus muscle stretching exercises, and foot intrinsic muscle strengthening exercises and cold cylindrical body rolling exercises. The first group was given only exercise therapy. In addition to exercise therapy, the second group received 3 sessions of MLS laser treatment, a total of 10 sessions per week. Continuous laser application was performed for 7 minutes along the plantar fascia, heel and Achilles tendon in accordance with the plantar fasciitis protocol in the device at a frequency of 700 Hz and a dose of 1.73 j/cm². In addition to exercise therapy, ESWT with 10 Hz frequency, 2.5 bar pressure and 2000 beats was applied to the third group, 4 sessions in total, 1 session per week. All patients recorded visual analog scale (VAS) (pain felt during the general day (Generally-VAS), first step pain after waking up in the morning (VAS-0), pain in the tenth (VAS-10) and sixtieth minutes after waking up (VAS-60)), foot ankle outcome score (FAOS), foot function index (AFI) heel tenderness index (THI) and biodex fall risk analysis were evaluated before and at the first month after treatment. Results: There were significant improvements in VAS scores, THI, FAOS, AFI and fall risk scores in all three of the exercise, laser and ESWT groups. When we look at the comparison between the groups, there was statistically more improvement in the laser group than the exercise group in the parameters of AFI pain, AFI total, FAOS work-daily life and FAOS sports-recreation. ESWT group showed statistically more improvement than exercise group in Generally-VAS, VAS-0, VAS-10, VAS-60, THI, AFI pain, AFI total and FAOS sports-recreation parameters. There was no significant difference between the laser and ESWT groups. Conclusion: In plantar fasciitis, exercise, exercise+MLS laser and exercise+ESWT treatments significantly reduce the level of pain and improve quality of life, fall risk and functionality. Our study revealed that the application of ESWT or MLS laser therapy in combination with exercise in the treatment provides more improvement in patients on pain and functions in general than exercise therapy alone. No superiority was found for any of the 3 treatments on the risk of falling and quality of life. As cost-effective, easily accessible and non-invasive treatment options, both MLS laser and ESWT are effective treatment methods that can be used safely in patients with plantar fasciitis.