İstanbul ili Esenler ilçesinde bir aile sağlığı birimine kayıtlı adölesanlarda internet bağımlılığının uyku kalitesine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

GİRİŞ VE AMAÇ: İnternet bağımlılığı son yıllarda özellikle çocuklar ve gençler arasında hızlı bir yükseliş göstermektedir. Covid pandemisi sürecinde evde zaman geçirmek zorunda kalan bireyler internetle daha fazla uğraş içinde olmuşlardır. Günlük hayatımızın bir vazgeçilmezi olan internet hem eğitim hem sosyalleşme hem de eğlence amaçlı kullanılmaktadır. Fakat kişiler arasında internetin aşırı kullanımının birtakım psikopatolojik sonuçlar doğurduğu gözlemlenmiştir. Bu durum özellikle uyku kalitesinde ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Gençler günlük işlevselliklerini internette geçirdikleri zaman yüzünden kaybetmekte; derslerine yeterince konsantre olamamakta; arkadaşlarıyla sosyal oyunlar oynayamamakta ve daha kalitesiz bir uyku uyumaktadır. Çalışmamızla İstanbul ili Esenler ilçesinde bulunan Nene Hatun Aile Sağlığı Merkezi'ndeki bir aile hekimliği birimine kayıtlı 10-19 yaş ve arası adölesanların internet bağımlılık düzeylerinin ölçülmesi ve bu durumun uyku kalitelerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Araştırmamıza 1 Mayıs 2022-1 Ağustos 2022 tarihleri arasında Esenler Nene Hatun Aile Sağlığı Merkezine başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden, aile onamları alınmış, 34.17.106 nolu aile hekimliği birimine kayıtlı 10-19 yaş ve arası bireyler dahil edilecektir. 1 Ağustos 2022 tarihinin öncesinde araştırma için hedeflenen örneklem sayısı olan 228 kişiye ulaşılırsa araştırma sonlandırılacaktır. Çalışmamız tek merkezli, kesitsel, tanımlayıcı ve ankete dayalı bir araştırma olarak planlanmıştır. Gönüllülere, araştırmacılar tarafından hazırlanan genel sosyodemografik anket formu, Pittsburgh Uyku Kalite indeksi (PUKİ) ve Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği uygulanacaktır. BULGULAR: Çalışmamızda internet bağımlılığı ve uyku kalitesi arasında istatiksel olarak anlamlı ve ters yönlü bir ilişki saptadık (r=0,462 p<0.001). İnternet bağımlılığı arttıkça uyku kalitesi düşmekteydi. Katılımcılardan interneti sosyal medya için kullananların, interneti video izleme, ödev yapma vb diğer amaçlarla kullananlara oranla YİBÖ ve PUKİ skorları istatiksel açıdan anlamlıydı. Snapchat ve İnstagram'ı daha sık kullananlar; Twitter, Facebook, Youtube ve Tictoc kullananlara oranla daha yüksek bir internet bağımlılığı oranına sahiptiler. Ayrıca İnstagram'ı en sık kullanan bireyler diğer siteleri/uygulamaları kullanan katılımcılara oranla daha kötü uyku kalitesine sahipti. Ayrıca bireylerin gece uyku süreleri azaldıkça internet bağımlılık oranları da tersi olarak artmaktaydı. Katılımcılardan sigara içenlerin içmeyenlere kıyasla PUKİ toplam skoru daha yüksek bulunmuştur (t=3,617 <0.001). Katılımcılardan baba mesleği ''çalışmıyor' olanların PUKİ ölçeği alt boyutlarından olan ''bozukluk'' bileşeni skorları istatiksel olarak yüksek çıkmıştır. Anne eğitimi ilkokul olan katılımcıların PUKİ toplam skorları daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca adölesanların yaş grupları değerlendirildiğinde 18-19 yaş aralığında olan bireyler 10-13 yaş ve 14-17 yaş gruplarına göre daha kötü bir uyku kalitesine sahipti. Araştırmamızda uyku eylemine yakın kullanılan ekranlı araçların hem YİBÖ toplam skorlarını hem de PUKİ toplam skorlarını istatiksel olarak anlamlı derecede arttırdığı sonucuna varılmıştır. SONUÇ: Çalışmamızda adölesanlar arasında internet bağımlılığı oranları arttıkça; kötü uyku kalitesine sahip bireylerin oranının da arttığı istatiksel açıdan anlamlı olarak bulunmuştur.

AIM: Internet addiction has been on the rise in recent years, especially among children and young people. Individuals who had to spend time at home during the covid pandemic times have been more busy with the internet. The internet, which is an indispensable part of our daily life, is used for education, socialization and entertainment. However, it has been observed that excessive use of the Internet among individuals has some psychopathological consequences. This situation creates serious problems especially in sleep quality. Young people lose their daily functionality because of the time they spend on the Internet; not being able to concentrate enough on their lessons; they cannot play social games with their friends and sleep less well. In our study, it was aimed to measure the internet addiction levels of adolescents between the ages of 10-19 and registered in a family medicine unit in Nene Hatun Family Health Center in Esenler district of Istanbul and to evaluate the effect of this situation on their sleep quality. MATERIALS AND METHODS: Individuals between the ages of 10-19, who applied to Esenler Nene Hatun Family Health Center between May 1, 2022 and August 1, 2022 and agreed to participate in the study, whose family consents were obtained, and who were registered to the family medicine unit no 34.17.106, will be included in our study. If the target sample number of 228 people is reached before August 1, 2022, the research will be terminated. Our study was planned as a single-center, cross-sectional, descriptive and survey-based research. A general sociodemographic questionnaire form prepared by the researchers, Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and Young Internet Addiction Scale (YIAS) will be applied to the volunteers. RESULTS: In our study, we found a statistically significant and inverse relationship between internet addiction and sleep quality (r=0.462 p<0.001). As internet addiction increased, sleep quality decreased. Among the participants, those who used the internet for social media had statistically significant YIAS and PSQI high scores.. Those who use Snapchat and Instagram more frequently; had a higher rate of internet addiction than those who used Twitter, Facebook, Youtube, and Tictoc. In addition, individuals who are using Instagram most frequently had worse sleep quality than participants using other sites/apps. As the night sleep hours of the individuals decreased, the internet addiction rates increased on the contrary. Among the participants, smokers had a higher PSQI total score than non-smokers (t=3.617 <0.001). Among the participants, the scores of the "disorder" component, which is one of the sub-dimensions of the PSQI scale, of those whose father's occupation was "not working" were statistically high. Participants whose mother's education was in primary school had higher PSQI total scores. In addition, when the age groups of adolescents were evaluated, individuals aged 18-19 had worse sleep quality than those aged 10-13 and 14-17. In our study, it was concluded that the devices with screens used close to the sleeping time; were found statistically significantly increased both the total scores of YIAS and the total scores of PSQI. CONCLUSION: In our study, as the rates of internet addiction among adolescents increased; It was found statistically significant that the rate of individuals with poor sleep quality also increased.