Kurumsal sağlık okuryazarlığının değerlendirilmesi için ölçek geliştirilmesi

Abstract

Bu çalışma kurumsal sağlık okuryazarlığı (KSOY)’nı ölçmek amacıyla, Haziran-Ağustos 2021 aylarında, İstanbul ilinde faaliyet gösteren yataklı tedavi kurumlarında yapılmış bir ölçek geliştirme çalışmasıdır. Bu amaçla uluslararası yayınlardan yararlanarak hazırlanan ölçek maddeleri uzman görüşleri alınarak şekillendirilmiş, ön uygulaması yapılmış ve amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen farklı statülerdeki 47 hastanede toplam 472 yönetici/karar verici kişiden anketler yoluyla veri toplanmış, geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılmıştır. Geliştirilen KSOY ölçeği için keşfedici (açıklayıcı) faktör analizinde ölçek maddelerinin 5 faktör altında toplandığı ve açıklayıcılık katsayısının %78,9 olduğu görülmüştür. Keşfedici (açıklayıcı) Faktör Analizinin uygulanabilirliğinin ölçümü için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) yeterlilik ölçümü 0,959, Bartlett’s Küresellik testi ise 0,001 düzeyinde anlamlı bulunmuştur. KSOY ölçeği sorularının iç tutarlılığını gösteren Cronbach’ın alfa değerleri, liderlik ve yönetim alt boyutu için 0,987; iletişim alt boyutu için 0,946; operasyonel erişim alt boyutu için 0,954; bina içi erişim alt boyutu için 0,948 ve bina dışı erişim alt boyutu için 0,841 olarak saptanmıştır. Geliştirilen KSOY ölçeğinin toplam Cronbach’ın alfa değeri 0,975 olup yüksek derecede güvenilirdir. Sonuç olarak hastanelerde KSOY düzeyini belirlemek amacıyla geliştirilen ölçek geçerlilik ve güvenilirliği yüksek bir ölçektir.

This research is a scale development study to measure organizational health literacy (OHL) conducted in inpatient treatment institutions operating in the province of Istanbul, between June-July 2021. For this purpose, the scale items are prepared by making use of international publications and are shaped by taking expert opinions. A pilot study is conducted and data is collected from a total of 472 managers/decision makers in 47 hospitals with different statuses which is determined by purposive sampling method. All the validity and reliability analyzes are made. In the exploratory (explanatory) factor analysis for the developed OHL scale, it is seen that the items are gathered under 5 factors and the explanatory coefficient was 78.9%. While measuring the applicability of exploratory (explanatory) Factor Analysis, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) proficiency measurement was found significant at 0.959 and Bartlett's Sphericity test at 0.001 level. Cronbach's alpha values, which show the internal consistency of the OHL scale questions, were determined 0.987 for the Leadership sub-dimension; 0.946 for the communication sub-dimension; 0.954 for the operational access sub-dimension; It was determined as 0.948 for indoor access sub-dimension and 0.841 for Outdoor access sub-dimension. The total Cronbach's alpha value of the developed OHL scale is 0.975 and it is highly reliable. The scale developed to determine the level of organizational health literacy in hospitals is a highly valid and reliable scale. As a result, the scale developed to determine the level of organizational health literacy in hospitals is a scale of high validity and reliability.