Uçuş görevlilerinin rutin yaşamlarındaki değişmenin beslenme, uyku düzeni ve bazı biyokimyasal parametrelerine yansısı
Citation
Erdem, İ. (2020). Uçuş görevlilerinin rutin yaşamlarındaki değişmenin beslenme, uyku düzeni ve bazı biyokimyasal parametrelerine yansısı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Abstract
Rutin yaşamdaki değişme, vücudun sirkadyen ritmi / saatin bozulması ile ilişkili bir kavramdır. Sirkadyen saat, insan sağlığı için önemli olan 24 saate yakın çeşitli biyolojik ritimlerden sorumludur. Günümüzde sirkadyen ritmin değişmesi ile yiyecek tüketimi ve uyku düzeni arasında bir ilişkinin ve/veya değişiminin saptanması önem taşımaktadır. Bu araştırma; uçuş görevlilerinin sirkadyen ritminin değişmesiyle ortaya çıkan farklılıkları saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Kasım 2018- Mart 2019 tarihleri arasında Türkiye'de özel bir havayolunda çalışan 29-55 yaş arası gönüllü 100 erkek uçuş görevlisi üzerinde yapılmıştır. Uçuş görevlilerinin kişisel özelliklerini, yaşam tarzı alışkanlıkları verilerini toplamak amacıyla anket formu, yiyecek tüketimlerini saptamak için yaşamlarındaki normal bir gün ve sirkadyen ritmi bozulduğunda 2 gün için alınan yiyecek tüketim kaydı, uyku kalitesini değerlendirmek için de Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) Ölçeği uygulanmıştır. Sirkadyen ritmin bozulmasına bağlı araştırmaya katılan uçuş görevlilerinin günlük aldıkları ortalama enerji miktarı ile bu enerjinin karbonhidrat ve yağdan gelen oranları önemli derecede artmıştır. Sirkadyen ritmi değişen uçuş görevlilerinin gece yeme eğilimleri daha fazla olmuştur. Ayrıca yetersiz uyku ve uyku kalitesinin düşük olmasına bağlı olarak biyolojik ritim bozulduğunda serotonin değerleri düşük; melatonin ve kortizol değerleri ise önemli derecede yüksek bulunmuştur (p<0,01). Sonuç olarak, yeme davranışları, yiyecek seçimi, uyku kalitesi, duygu durumlarına bağlı yeme, biyokimyasal parametreleri ve antropometrik ölçüm bulguları sirkadyen ritim değişikliğinden etkilediği saptanmıştır. The change in routine life is a concept related to the circadian rhythm of the body / disruption of the clock. The circadian clock is responsible for various biological rhythms, close to 24 hours, which are important for human health. Today, it is important to identifiy a relationship and/or change between the circadian rhythm, food consumption and sleep patterns. This research was carried out to detect the differences from the change in circadian rhythm of flight attendants. Research was conducted between November 2018- March 2019 over 100 volunteers working in male subjects between 29-55 years of age a private airline in Turkey. A questionnaire was applied to determine the personal characteristics, lifestyle habits and the food consumption record taken in one day normal life and two days when the circadian rhythm was disturbed and Pittsburgh Sleep Quality Index (PUKI) scale to evaluate sleep quality. The amount of energy taken by flight attendants and the amount of this energy from carbonhydrates and fat increased significantly due to the disruption of the circadian rhythm. Flight attendants with varying circadian rhythms tend to eat more at night. Furthermore, when the circadian rhythm is disrupted due to poor sleep and poor sleep quality, the serotonin value is low; the value of melatonin and cortisol is significantly high (p<0,01). As a result, eating behaviour, food selection, sleep quality, biochemicals parameters and anthropometric measurement are affected by the circadian rhythm change.
Collections
- Tez Koleksiyonu [1159]