Kültürel gösterge olarak türkülerin reklamlarda kullanılması: Turkcell’in “Çok çekiciyiz” reklamının göstergebilimsel çözümlemesi

Abstract

Kültürel motifler barındıran reklamlar, insanların günlük yaşantılarının hemen her alanına nüfuz etmektedirler. Reklamda görme duyusuna hitap eden unsurlar renkler, nesneler, yazılı ifadeler iken; duyma duyusuna hitap eden unsurlar ise müzik, sesler ve sessizliktir. İnsan algısını inşa eden görsel-işitsel öğeler toplumların kültürel özelliklerine göre şekillenmektedir. Görsel göstergeler dikkate alınarak belirlenen reklam müziği; kimi zaman markanın tanıtımını yaparken kimi zaman da hatırlanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda çalışma kapsamında Türk kültürünü yansıtan işitsel ve görsel öğelerin yoğun olarak yer verildiği Turkcell’in “Çok çekiciyiz” reklamı örneklem olarak seçilerek, göstergebilimsel yöntemle analiz edilmiştir. Ferdinand de Saussure’ün gösteren ve gösterilen olarak iki boyutta ele aldığı gösterge çözümleme yöntemine başvurularak kültürel göstergelerin nasıl kodlandığı tespit edilip; hedef kitleye aktarılmak istenen anlamlar ise Roland Barthes’in işaret ettiği düzanlam ve yananlam ayrımı üzerinden çözümlenmeye çalışılmıştır. Reklamda işitsel göstergeler, Turkcell’in marka kişiliğini yansıtan genç, dinamik insan göstergeleri ve Türk kültürünü yansıtan somut olmayan kültürel değerlerle birlikte sunulmuştur. Hedef kitle ile marka arasında güçlü bir bağ kurmak için çeşitli yörelerden türküler kullanılarak, hedef kitleye “aidiyet” mesajı verilirken aynı zamanda kapsama alanının gücüne de dikkat çekilmektedir. Reklam filminde ayrıca Türkiye’nin muhtelif şehirlerinden kültürel, doğal ve tarihi birçok mekanının tanıtımının yapılarak yerli turistlerin dikkatinin doğa, dağ turizmine çekilmek istendiği anlaşılmaktadır.

Advertisements with cultural motifs penetrate almost every aspect of people’s daily lives. While the elements that appeal to the sense of sight in the advertisement are colors, objects, and written expressions; The elements that appeal to the sense of hearing are music, sounds, and silence. Visual and auditory elements that construct human perception are shaped according to the cultural characteristics of societies. Advertising music is determined by considering visual indicators; Sometimes it plays an important role in promoting the brand and sometimes in remembering it. In this context, Turkcell’s “We are very attractive” advertisement, in which auditory and visual elements reflecting Turkish culture are heavily featured within the scope of the study, was selected as a sample and analyzed with the semiotic method. By using the indicator analysis method that Ferdinand de Saussure handles in two dimensions as signifier and illustrated, it is determined how cultural indicators are coded; meanings wanted to be conveyed to the target audience were tried to be analyzed through the distinction between meaning and connotation pointed out by Roland Barthes. In the advertisement, audio indicators are presented together with young and dynamic human indicators reflecting Turkcell’s brand personality and intangible cultural values reflecting Turkish culture. Using folk songs from various regions to establish a strong connection between the target audience and the brand, a message of “belonging” is given to the target audience, while also drawing attention to the strength of the coverage area. In the ad film also various cities of Turkey’s cultural, natural and historical overview of the making of many places to retreat to the attention of the nature of domestic tourists and mountain tourism is understood as desired.