Sistemik rifampisin tedavisinin travmatik inferior alveolar sinir hasarı sonrası rejeneratif etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Antibakteriyel bir ajan olan rifampisinin nöroprotektif etkileri yapılan araştırmalarla gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı; inferior alveolar sinirde (İAS) oluşturulan sinir hasarı sonrası aksonal ve hücre gövdesi düzeyindeki zamana bağlı değişikliklerin değerlendirilmesi, İAS'ye ait hücre gövdelerinin trigeminal gangliondaki (TG) somatotopik organizasyonunun belirlenmesi ve sistemik rifampisin tedavisinin İAS rejenerasyonu üzerindeki etkilerinin değerlendirmesidir. Aksonal ve hücre gövdesindeki değişikliklerin değerlendirilmesi amacıyla 25 sıçana İAS hasarı oluşturuldu ve hasarı takip eden 1., 3., 7., 14., ve 28. günlerde sakrifiye edilen hayvanların sinir ve TG dokularında incelemeler yapıldı. İAS'nin somatotopik organizasyonunun belirlenmesi amacıyla 2 adet sıçanın İAS'lerine bilateral fluorogold enjeksiyonu yapılarak takip eden 5. günde sakrifiye edilip TG seri kesitlerinde FG pozitif hücre yoğunluğu tespit edildi. Rifampisinin İAS hasarı sonrası etkilerinin değerlendirilmesi amacıyla 24 adet sıçanın İAS'sinde bası tipinde hasar oluşturuldu. Sıçanlar rastgele üç gruba ayrıldı; bir gruba taşıyıcı çözelti, bir gruba 5 mg/kg rifampisin, bir gruba 20 mg/kg rifampisin gün aşırı intraperitoneal enjeksiyonla uygulandı. Hasarı takip eden 24. günde, mental foramen üzerine FG enjeksiyonu yapıldı. Dört haftanın sonunda sıçanlar sakrifiye edildi ve inferior alveoler sinirler ve trigeminal ganglionlar çıkartıldı. Sinir örneklerinin histolojik ve histomorfometrik incelemeleri yapılıp TG bölümlerinde FG pozitif hücreler sayıldı. FG pozitif hücre sayısı, 20 mg/kg rifampisin uygulanan grupta (p=0.001) ve 5 mg/kg rifampisin uygulanan grupta (p=0.037) kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Optimum g-oranlı akson yüzdesi, kontrol grubunda her iki rifampisin tedavi grubuna göre anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur (p=0,004). Günlük 5 mg/kg ve 20 mg/kg dozunda sistemik rifampisin tedavisi sıçanların inferior alveoler sinir rejenerasyonunu arttırmıştır. İAS'ye ait hücre gövdeleri yoğun olarak TG'nin posterio-lateralinde bulunmaktadır.

Rifampicin is an antibacterial agent that was associated with neuroprotective effects. The aim of the present study was to evaluate the time-dependent changes in the axons and cell bodies following the inferior alveolar nerve (IAN) injury, to determine the somatotopic organization of the cell bodies of IAN in the trigeminal ganglion and to assess the effects of systemic rifampicin treatment on the regeneration of IAN. To investigate the alterations in the axons and cell body, rats (n=25) were subjected to IAN injury. Animals were euthanized on the 1st, 3rd, 7th, 14th, 28th days following IAN injury and the changes in nerve and TG structures were examined. For the evaluation of the somatotopic organization of IAN cell bodies in TG, fluorogold (FG) was bilaterally injected to the IANs of two rats and 5 days later, TGs were harvested and number of FG positive cells were counted. Crush injury was induced in the IAN of 24 rats to evaluate the effects of rifampicin following IAN injury. Animals were randomly divided into three groups; vehicle, 5mg/kg rifampicin or 20 mg/kg rifampicin were administered daily using intraperitoneal injections. FG was injected over the mental foramen on the twenty-fourth day after the injury. At the end of four weeks, rats were sacrificed and inferior alveolar nerves and trigeminal ganglions were harvested. Histologic and histomorphometric examination of the nerve samples were performed and FG positive cells were counted in the trigeminal ganglion sections. FG positive cells were significantly higher in the 20 mg/kg rifampicin group (p=0.001) and 5 mg/kg rifampicin group (p=0.037) when compared with the control group. The percentage of axons with optimum g-ratio was significantly lower in the control group than both of the rifampicin treatment groups (p=0.004). Systemic rifampicin treatment with a daily dose of 5 mg/kg or 20 mg/kg enhances inferior alveolar nerve regeneration in the rats. Our data also showed that cell bodies of the inferior alveolar nerve were predominantly located on the posterior-lateral part of the trigeminal ganglion.