Evli bireylerin cinsel utangaçlığını etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı cinsel farkındalığın ve cinsel cesaretin cinsel utangaçlık üzerindeki etkisini ve bu etkide cinsel açıdan kendini açığa vurmanın aracılık rolünü incelemektir. Araştırmanın verileri 336 evli bireyden toplanmıştır. Araştırma sonucunda cinsel açıdan kendini açığa vurmanın cinsel utangaçlığı doğrudan etki ile negatif bir şekilde yordadığı bulunmuştur. Cinsel cesaretin ve cinsel farkındalığın ise cinsel utangaçlığı cinsel açıdan kendini açığa vurma değişkeni aracılığıyla dolaylı etki ile yordadığı sonucu elde edilmiştir. Yapısal eşitlik modeline göre cinsel açıdan kendini açığa vurma değişkeni cinsel utangaçlığı doğrudan etki ile yordamasına rağmen cinsel cesaret ve cinsel farkındalık değişkenleri cinsel utangaçlığı dolaylı etki ile yordamaktadır. Analiz sonucunda Ki-kare değerinin (x² = 287.29, sd = 146, p = 0.00) anlamlı olduğu görülmüştür. Uyum indeksi değerleri ise RMSEA = .054, GFI = .92, AGFI = .89, CFI = .95, NFI = .91, NNFI = .95, SRMR = .05 ve CI = (0.045; 0.063) olarak bulunmuştur. Evli bireylerin utangaçlık düzeyleri cinsiyet açısından karşılaştırıldığında kadınların cinsel utangaçlık düzeylerinin erkeklerin ise cinsel cesaret düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucu elde edilmiştir. Görücü usulü ile evlenen evli bireylerin anlaşarak evlenen bireylere göre daha fazla cinsel utangaçlık yaşadıkları bulunmuştur. Cinsel cesaret açısından karşılaştırıldığında ise anlaşarak evlenen bireylerin daha yüksek cinsel cesarete sahip oldukları görülmektedir. Ayrıca eğitim düzeyi yükseldikçe cinsel utangaçlık düzeyinin düştüğü, evlilik süresi arttıkça cinsel utangaçlık düzeyinin yükseldiği bulunmuştur.