Afazili bireylerde dil becerileri ve istatistiki öğrenme becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

ÖZ: Afazi; bireylerdeki çeşitli dil, konuşma ve iletişim becerilerinde sorunlara yol açan bir dil bozukluğudur. Afazinin yalnızca dil becerilerinde değil, bilişsel beceriler üzerinde de etkisi olduğu düşünülmektedir. Mevcut çalışmada istatistiki öğrenmenin dil becerileri üzerindeki etkisi ve afazi ile olası ilişkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Ayrıca farklı algısal alanlardaki (işitsel ve görsel alanlar) istatistiki öğrenme becerisinin dil becerilerini farklı şekilde etkileyip etkilemediği araştırmanın alt amacıdır. Bu amaçla afazi grubu (n = 16) ve bu bireylerle yaş ve eğitim seviyesi açısından eşleştirilmiş sağlıklı kontrol grubundaki (n = 29) bireylerden bilişsel beceriler (görsel ve işitsel istatistiki öğrenme, sözel olmayan zekâ) ve dil becerilerine (Afazi Dil Değerlendirme Testi) ilişkin ölçümler alınmıştır. Elde edilen veriler Kruskal-Wallis testleri ve çoklu regresyon modelleri kullanılarak analiz edilmiştir. Afazi Dil Değerlendirme Testi skorları ile istatistiki öğrenme skorları arasındaki ilişki incelediğinde okuma, konuşma akıcılığı ve dilbilgisi alt testlerinde görsel istatistiki öğrenmenin pozitif yönlü yordayıcı etkisi görülmüştür. Özellikle görsel istatistiki öğrenme becerisinin afazide dil becerileri ile ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bulguların afazi değerlendirme ve terapi süreçlerini etkileyebilecek potansiyeli bulunmaktadır.

ABSTRACT: Aphasia is a language disorder that causes problems in various speech, language and communication skills. It is thought that aphasia has an effect not only on language skills, but also on cognitive skills. The current study investigated the effect of statistical learning on language skills and its possible relationship with aphasia. In addition, the secondary aim of the research is to examine whether statistical learning skills in different perceptual domains (auditory and visual domains) affect language skills differently. For this purpose, cognitive (visual and auditory statistical learning, non-verbal intelligence) and language (Aphasia Language Assessment Test) assessments were obtained from individuals with aphasia (n = 16) and age- and education level-matched healthy adults (n = 29). The data were analyzed using KruskalWallis tests and multiple regression models. When the association between ADD scores and statistical learning scores was examined, a positive predictive effect of visual statistical learning was observed on the reading, speaking fluency and grammar subtests. In particular, it was concluded that visual statistical learning is related to language skills in aphasia. The findings have the potential to influence aphasia assessment and intervention.