Genel idari kolluk yetkilerinin sınırları

Abstract

Devletin en yaygın ve en eski görevi güven ve huzuru temin etmektir. Çünkü bu görev devletin "varoluş" sebebidir. Devlet bu anılan görevleri "kolluk" vasıtasıyla yerine getirecektir. Kolluk, kamu düzenini koruma ve sağlama görevini yerine getirmek için bireylerin ve toplulukların davranışlarını ve faaliyetlerini devamlı olarak denetim altında tutmakta, gerektiğinde temel hak ve özgürlükleri sınırlayabilmektedir. Kolluğun asli iki görevi vardır. Bunlardan ilki temel hak ve özgürlükleri korumak, ikincisi ise kamu düzenini sağlamaktır. Kolluk kamu düzenini sağlarken bazen bir direnişle karşılaşabilir. İşte burada kolluk güçleri kanun sınırları içinde kalmak kaydıyla kendilerine direniş gösteren kişilere karşı zor ve silah kullanma yetkisine sahiptir. Fakat kolluk ilk başta en hafiften başlayarak ağıra doğru giden tedbirler uygulamalıdır. Kolluğun uyguladığı tedbirler ölçüsüz olmamalıdır. Aksi halde kolluk yetki sınırını aşar ve suç işlemiş olur. Kanunda açıkça öngörülmeyen hallerde temel hak ve özgürlüklerin sınırlanabilmesi mümkün değildir. Ancak uygulamada karşılaşılan sorun, kolluk güçlerinin barışçıl toplantı ve gösteri yürüyüşlerine bazen orantısız güç kullanarak müdahale etmesidir. Bazı müdahaleler AİHM'in yaşam hakkı ve ifade özgürlüğü bağlamında Türkiye aleyhine verdiği kararların temel sebebini oluşturmaktadır. Burada yapılması gereken, yeni insan hakları ihlallerinin olmaması için Türkiye mevcut yasalarını uluslararası mevzuatlara göre ve AİHM içtihatlarına göre gözden geçirmeli ve tedbir almalıdır. Bu çalışmada öncelikle idare kavramı, genel idari kolluk, kolluğun amacı, özellikleri, makam ve personeli, usulleri, tedbirleri ve bu tedbirlere uyulmamasının yaptırımları incelenecektir. İkinci bölümde ise idari kolluğun yetkileri ve sınırları ölçülülük ilkesi ve unsurları dikkate alınarak incelenecek ve özellikle Anayasa Mahkemesi ve AİHM'in Türkiye hakkında vermiş olduğu bazı örnek kararlar irdelenecektir. En son ise kolluk hakkında yapılan ihbar ve şikayetleri araştırmak için 2016 yılında kurulan kolluk gözetim komisyonu incelenecektir.

The most common and oldest duty of the state is to provide security and peace as this duty is the reason for the existence of the state. The state will fulfill these duties through the law enforcement. In order to fulfill its duty to protect and ensure public order, the law enforcement constantly monitors the behavior and activities of individuals and communities, and can limit fundamental rights and freedoms when necessary. Law enforcement has two main functions. The first of these is to protect fundamental rights and freedoms, and the second is to ensure public order. Law enforcement can sometimes come aacross a resistance while maintaining public order. Here, law enforcement officers have the authority to use force and weapons against those who resist them, provided that they remain within the limits of the law. Nevertheless, the law enforcement should implement measures starting from the lightest to the most severe. The measures taken by the law enforcement should not be excessive. Otherwise, the law enforcement would exceed the limit of authority and commit a crime. It is not possible to limit fundamental rights and freedoms in situations that are not expressly stipulated in the law. Nonetheless, the problem encountered in practice is that law enforcement officers interfere with peaceful meeting and demonstration marches sometimes by using disproportionate force. Such interventions constitute the main reason for the decisions of the ECtHR against Turkey in the context of the right to life and freedom of expression. In order to prevent new human rights violations, Turkey should review its existing laws in accordance with international legislation and ECtHR case law, and take measures. In this study, first of all, the concept of administration, general administrative law enforcement, the purpose of the law enforcement, its features, authorities and personnel, procedures, measures and the sanctions for non-compliance with these measures will be examined. In the second part, the powers and limits of the administrative law enforcement will be examined by taking into account the principle of proportionality and its elements, and some sample decisions made by the Constitutional Court and the ECtHR about Turkey will be examined. Finally, the law enforcement oversight commission, which was established in 2016 to investigate reports and complaints about law enforcement, will be examined.