Kamusal alanlar arasındaki mikromobiliteyi destekleyecek kişiselleştirilmiş ulaşım modeli önerisi

Abstract

Kentte bir buluşma noktası olan kamusal alanlar, farklı bireylerin karşılaştıkları ve birlikte zaman geçirdikleri yerlerdir. Bu alanlara ulaşım seçenekleri ise bireylerin değişen taleplerine göre her zaman aynı olmayabilir. Tercihlerin aynı olmaması ve aynı seçeneğe yönlendirilmemesi de kamusal alan kullanımında çeşitliliğin sağlanması için oldukça önemlidir. Bu nedenle çalışmada, kamusal alanların kent içinde önemli duraklar olduğu kabul edilerek, iki kamusal alan arasında kişiselleştirilmiş bir ulaşım modeli önerilmiştir. Çalışmada yöntem olarak Analitik Hiyerarşi Süreci ve Bayes Ağları kullanılmıştır. Analitik Hiyerarşi Süreci yönteminde değerlendirilecek olan ulaşım seçenekleri, mikromobilite çalışmaları kapsamında ele alınmıştır. Bisiklet, elektrikli scooter ve yürüme eylemi için örnek rotalar oluşturulmuştur. Rotaların tercihini belirleyen kriterler için literatür incelemeleri yapılmış ve eşik değerler çıkarılmıştır. Ancak kullanıcıların farklı tercihlerine göre kriterlerin önemi ve buna bağlı olarak da rotaların uygunluğu da değişebilmektedir. Bu nedenle kriterlerin ağırlığının belirlenmesinde kullanıcı tercihlerinin dinamik değişkenliğini gözlemleyebileceğimiz Bayes Ağları modele dahil edilmiştir. Kullanıcıların tercihlerine göre, Bayes Ağları ile kriterlerin ağırlıkları belirlenmiş ve bu kriterler Analitik Hiyerarşi Süreci ile değerlendirilmiştir. Bayes Ağları ile kriterlerin ağırlıklarının belirlenmesi Analitik Hiyerarşi Süreci yönteminde verilerin tutarlılığını sağlamış ve sistemi daha esnek hale getirmiştir.

Public spaces are a meeting point in the city, where different individuals meet and spend time together. Transportation options for these areas may not always be the same due to the changing demands of individuals. It is important that the preferences are not the same and not directed to the same option in order to ensure diversity in the use of public space. For this reason, in the study, a personalized transportation model between two public spaces is proposed. Analytical Hierarchy Process and Bayesian Networks are used as methods in the study. The transportation options that will be evaluated in the Analytical Hierarchy Process method are discussed within the scope of micromobility studies. Sample routes have been created for cycling, electric scooters and walking action. Literature reviews have been made for the criteria determining the choice of routes and threshold values have been removed. However, the importance of the criteria and the suitability of the routes may also change according to the different preferences of the users. For this reason, Bayesian Networks, where we can observe the dynamic variability of user preferences in determining the weight of the criteria, are included in the model.