Çalışma belleği görevi sırasındaki beyin hemodinamik yanıtlarının depresyon puanıyla ilişkisi

Abstract

Depresyon, duygu durum bozukluklarının yanı sıra bellek, karar verme, psikomotor hız, dikkat gibi bilişsel işlevlerin de etkilendiği; psikososyal ve biyolojik birçok faktörden kaynaklanabilen karmaşık bir bozukluktur. Yapılan araştırmalar sonucunda bazı bulgular depresif bireylerin nöropsikolojik testlerde sağlıklı kontrollere göre daha kötü bir performans gösterdiğini söylerken bazı çalışmalar iki grup arasında bir fark olmadığını belirtmektedir. Bu konuyla ilgili davranışsal bulguların yanı sıra nörogörüntüleme çalışmaları da yapılmaktadır. Bulgular, prefrontal lobda korteks ve korteks altı düzeyde fonksiyonel ve anatomik farklılıklar saptamıştır. Bu çalışma davranışsal ve İşlevsel Yakın Kızılötesi Spektroskopi (fNIRS) kullanılarak yapılan nörogörüntüleme aşaması olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Katılımcılara BDÖ uygulanmış olup puanlara göre düşük ve yüksek olarak iki grup oluşturulmuştur. BDÖ puanı düşük grubun yaş ortalaması 23,9±3,04; BDÖ puanı yüksek grubun yaş ortalaması ise 22,2±2,28dir. Katılımcılara nötr, duygu içerikli, sözel ve sözel olmayan niteliklere sahip 4 farklı uyaran tipi içeren görsel uzamsal 2-geri deneyi uygulanmıştır. Katılımcıların her bir uyaran tipindeki doğru sayıları esas alınarak yapılan davranışsal analizlerde iki grup arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Ancak fNIRS sonuçları incelendiğinde BDÖ puanı yüksek grubun görsel uzamsal 2-geri deneyi esnasında BDÖ puanı düşük gruba göre sağ prefrontal kortekste daha fazla aktivasyon gösterdiği saptanmıştır. fNIRS sonuçları alanyazın ile uyumlu olmasına karşın davranışsal bulgular alanyazındaki bazı bulguları desteklerken bazı bulgular ile çelişmektedir. Bunun sebebinin örneklemin genç olmasından ve 2-geri görevinin yeterince zor olmamasından kaynaklanabileceği düşünülmektedir.

Depression is a complex disorder that can be caused by psychosocial and biological conditions and it not only effects mood disorders, but also cognitive functions such as memory, desicion making, psychomotor speed and attention. As a result of the studies, some findings indicate that depressed individuals perform worse in neusopsychological tests than healthy individuals, while other studies indicate there is no difference between the two groups. In addition to behavioral finding on this subject, neuroimaging studies are also being carried out. These findings suggest that there are functional and anatomical differences at the cortex and subcortical levels in prefrontal lobe. This study is consists of two parts, behavioral and neuroimaging using functional near infrared spectroscopy (fNIRS). BDI was applied to the participants and two groups were formed as low and high according to their scores. The avarage age of the group with lower BDI score is 23,9±3,04; the avarage age of the higher group with higher BDI score is 22,2+2,28. A visuospatial 2-back task, which includes 4 different stimulus types with neutral, emotional, verbal and non-verbal qualities, was applied to the participants. No significant differences were observed between the two groups in behavioral analyzes based on the correct numbers of the participant in each stimulus type. However, when fNIRS results were examined, it was found that the group with the high BDI scores showed more activation in the right prefrontal cortex during the visuospatial 2-back task compared to the group with low BDI scores. Although the fNIRS results are consistent in the literature, behavioral findings support some of the findings in literature, while contradicting others. It is tought that the reason for this may be that participants are young and the 2-back task is not difficult enough.