Bir üniversite hastanesinde farmakovijilans uygulamalarında klinik eczacının rolü

Abstract

Advers ilaç reaksiyonlarının (AİR) insan sağlığına olumsuz etkilerini ele aldığımızda, AİR'lerin tespit edilmesi, öngörülebilmesi ve önlenmesi için çalışan farmakovijilans bilim dalının önemi anlaşılmaktadır. Farmakovijilans sistemlerinin verimli çalışmasında AİR bildirimleri büyük rol oynamaktadır. Sistem içerisindeki sağlıklı AİR bildirimi yapabilecek en kapsamlı paydaş, sağlık mesleği mensuplarıdır (SMM). SMM'lerin farmakovijilans bilgi ve farkındalık düzeyleri, SMM'ler tarafından bildirilen AİR sayılarının arttırılması ve güvenli ilaç kullanımı açısından büyük önem taşımaktadır. Bizim çalışmamızda İstanbul Medipol Mega Üniversite Hastanesinde anket tekniği ile 152 SMM 'nin farmakovijilans farkındalık düzeylerinin ölçülmesi ve klinik eczacının farmamovijilans uygulamalarındaki rolünün araştırılması amaçlanmıştır. Anket verilerine göre toplam katılımcıların %82,2 'si daha önce hiç farmakovilans eğitimi almadıklarını belirtmiştir. İlk gruptaki doktorların sadece %15,4'ü, hemşirelerin %18'i kurumlarında farmakovijilans irtibat noktası (FİN) olduğunu bilirken, eğitim verilen 2. grubun %52'si kurumlarında FİN olduğunu bilmektedir. AİR ile karşılaştığını söyleyen 87 katılımcının %57,5'i (50) hiç AİR bildirmediklerini belirtmiştir. Eğitim öncesi son 1 yılda FİN'e 13 AİR, eğitim sonrası 1 yılda ise 53 AİR bildirimi yapılmıştır. AİR'ler analiz edildiğinde eğitim sonrasında AİR bildiriminin 4,1(%410) kat arttığı, en büyük artışın ise kinik eczacı tarafından sözlü sunum tekniği ile eğitim verilen hemşirelerde olduğu gözlenmiştir. Son iki yılda bildirilen 66 AİR incelendiğinde, en fazla bildirimin %36,9 ile Antimikrobiyaller için yapıldığı tespit edilmiştir. Aldığı kapsamlı eğitimler göz önüne alındığında FİN'in bir klinik eczacı olmasının, SMM'lerin farkındalık oranlarının ve AİR bildirim sayılarının artmasına önemli oranda katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

When we consider the negative effects of adverse drug reactions (ADR)on human health,the importance of pharmacovigilance science, which works to detect, predict and prevent ADR,is understood.ADR notifications play a major role in the efficient operation of pharmacovigilance systems.The most comprehensive stakeholders in the system who can make healthy ADR notification are the members of the health-care professionalls (HP).The pharmacovigilance knowledge and awareness levels of HP are of great importance in terms of increasing the number of ADR reported by HP and safe drug use. In our study, it was aimed to measure the pharmacovigilance awareness levels of 152 HP in Istanbul Medipol Mega University Hospital using the questionnaire technique and to investigate the role of the clinical pharmacist in pharmacovigilance practices. According to the questionnaire data,82.2% of the total participants stated that they have never received pharmacovigilance training before.While only 15.4% of doctors and 18% of nurses in the first group who did not receive training know that they have a pharmacovigilance contact point (PCP) in their institution, this rate rises to 52% in the second group receiving training.57.5% (50) of 87 participants who said they had encountered AİR, stated that they did not report any ADR. In the last one year,13 ADR notifications have been made to PCP before education and 53 in year after education. When the ADR were analyzed, it was observed that the ADR notification increased 4.1 (410%) times after the training, and the largest increase was observed in the nurses trained by the oral presentation technique by the clinical pharmacist.When 66 ADR reported in the last two years were examined, it was found that the most notifications were made for antimicrobials with 36.9%.Given the extensive training that clinical pharmacists receive,it is anticipated that PCP is a clinical pharmacist will significantly contribute to increasing the awareness rates of HP and increasing the number of ADR notifications.