Ortaokul öğrencilerinin okul tükenmişlik düzeyi ile anne-baba tutumu arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma, ortaokul öğrencilerinin okul tükenmişlik düzeyi ile anne baba tutumu arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla planlanan metadolojik bir çalışmadır. Araştırma; İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde yer alan Sultangazi İlçesi'nde bulunan 21 temel eğitim kurumunda gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini; Sultangazi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı 21 Resmi Okulda okuyan 26.849 ortaokul öğrencisi, örneklemini ise araştırmaya katılmaya gönüllü 1047 ortaokul öğrencisi oluşturdu. Araştırmanın verileri "Tanıtıcı Bilgiler Formu", ''İlköğretim II. Kademe Öğrencileri İçin Okul Tükenmişlik Ölçeği" ve "Anne-Baba Tutumu Ölçeği" kullanılarak toplandı. Bu araştırmada okul tükenmişliği ölçeğinin güvenirliği Cronbach's Alpha= 0,912 olarak, anne baba tutumu ölçeğinin güvenirliği Cronbach's Alpha= 0,844 bulundu. Örneklem grubundaki öğrencilerin "okul tükenmişliği toplam" puan ortalaması 56,318±15,201 bulundu. Öğrencilerin Anne Baba Tutumu Ölçeği "Kabul İlgi" Alt Boyut puan ortalaması 28,189±4,940, "Özerklik" alt boyut puan ortalamasının 22,543±5,181, "Denetleme" alt boyut puan ortalaması 22,331±4,386 saptandı. Okul tükenmişliği Ölçeği toplam puan ortalamaları ile ''okul etkinliklerinden kaynaklı tükenmişlik'', ''aileden kaynaklı tükenmişlik'', '' okulda yetersizlik'' ve ''okula ilgi kaybı'' alt boyutları arasında istatistiksel anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). Okul Tükenmişliği Ölçeği toplam puan ortalamaları ile "Anne Baba Tutum Ölçeği" ve ölçeğin Kabul İlgi, Özerklik ve Denetleme Alt Boyutları arasında istatistiksel anlamlı ilişki saptandı (p<0,05). Bu verilerin ışığında; Anne ve babaların çocuklarına yönelik kabul-ilgi ve özerklik gibi demokratik tutumlar sergilemelerinin okul tükenmişliğini azaltmada büyük role sahip olduğu belirlendi. Anne ve babaların denetleyici tutumu çocuklarına karşı yerine göre sergilemeleri ve öğrencilerin ders başarılarının artması için anne babaların kabul-ilgi ve özerklik tutumlarını daha çok kullanmaları önerilmektedir.

This study was condusted to determine the relationship between secondary school students' level of school burnout and parent attitudes. As methodological the research was carried out in 21 basic education institutions in Sultangazi District within the body of Istanbul Provincial Directorate of National Education. It was implemented after the necessary permissions were obtained from the Istanbul Provincial Directorate of National Education. Data were collected from schools between December 1, 2019 and February 1, 2020. The population of the study consisted of 26,849 secondary school students studying at 21 official schools affiliated to Sultangazi District National Education Directorate, and the sample consisted of 1047 secondary school students who volunteer to participate in the study. The data of the study were collected by using "Introductory Information Form", "School Burnout Scale for Secondary School Students" and "Parent Attitude Scale". In this study, the reliability of the school burnout scale was found as Cronbach's Alpha=0,912, and the reliability of the parent attitude scale was found as Cronbach's Alpha=0,844. It is found that the average of the total score of "school burnout" of the students in the sample group is 56,318±15,201. It is determined that Students' Parent Attitude Scale "Acceptance-Interest" Sub-Dimension mean score was 28,189±4,940, "Autonomy" Sub-Dimension mean score was 22,543±5,181, "Supervision" Sub-Dimension mean score was 22,331±4,386. A statistically significant correlation is found between the total mean scores of the School Burnout Scale and the sub-dimensions of burnout due to school activities, burnout due to family, inadequacy at school, and loss of interest to school (p <0,05). A statistically significant relationship was found between the total mean scores of the School Burnout Scale and the "Parent Attitude Scale" and Acceptance Interest Sub-Dimension, Autonomy Sub-Dimension and Supervision Sub-Dimension of the scale (p <0,05). In the light of this data, it is determined that parents' democratic attitudes such as acceptance-interest and autonomy towards their children have a great role in reducing school burnout. It is recommended that parents exhibit a supervisory attitude towards their children accordingly and use more acceptance-interest and autonomy attitudes in order to increase students' academic success.