Vegan, vejetaryen ve omnivor sporcuların beslenme ve bazı antropometrik ölçümleri ile yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Vejetaryen sporcuların fiziksel görünümlerindeki olumlu gelişmeler ve başarılı sporcuların vejetaryen yaşam tarzını benimsemeleri nedeniyle vejetaryen beslenme sporcular arasında yaygınlaşmaktadır. Bu çalışmada, vegan ve omnivor sporcuların beslenme, bazı antropometrik ölçümleri ile yaşam kaliteleri değerlendirilmiş, en az 18 yaşında, toplam 14 lisanslı sporcu araştırmaya alınmıştır. Omnivorların tümü ve veganların yarıdan fazlası (%57,1) 5 yıldan daha fazla süredir spor yapmaktdır. Bu çalışmada beslenme şekline göre sporcuların; enerji, karbonhidrat, yağ, tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri ve protein alımlarında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmazken (p>0,05), doymuş yağ asitleri (t=3,933; p<0,05), kolesterol (t=7,208; p<0,05), bitkisel protein (t=-3,325; p<0,05), hayvansal protein (t=4,904; p<0,05) alımlarında anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Omnivor sporcuların doymuş yağ, kolesterol, hayvansal protein alımları, vegan sporcuların ise bitkisel protein alımlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Aynı zamanda omnivor sporcuların diyetlerinden sağladıkları enerjinin yağ ve proteinden, vegan sporcularda ise karbonhidrattan sağlanan oranının daha fazla olduğu belirlenmiştir. Omnivor sporcuların gerçek protein alım miktarının vegan sporculardan daha yüksek olduğu görülmüştür. Beslenme şekline göre, sporcular arasında magnezyum (t=-3,761; p<0,05), demir (t=-4,072; p<0,05), tiamin (t=-3,433; p<0,05), B6 vitamini (t=-2,608; p<0,05), folat (t=-5,744; p<0,05), B12 vitamini (t=2,697; p<0,05), C vitamini (t=-5,896; p<0,05) ve lif (t=-5,221; p<0,05) alımında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Omnivor sporcuların B12 vitamini alımlarının, vegan sporcuların ise magnezyum, demir, tiamin, B6 vitamini, folat, C vitamini ve lif alımlarının daha fazla olduğu görülmüştür. Beslenme şekline göre sporcuların antropometrik ölçüm ve yaşam kalitelerinde istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde bir farklılık görülmemiş (p>0,05), vegan sporcuların diyetsiyen danışmanlığı gereksinimleri olduğu belirlenmiştir.

Vegetarian nutrition is becoming widespread among athletes due to the positive developments in the physical appearance of vegetarian athletes and the adoption of a vegetarian lifestyle by successful athletes. In this study, nutrition and some anthropometric measurements of vegan and omnivorous athletes were evaluated and a total of 14 licensed athletes, at least 18 years old, were included in the study. All omnivores and more than half of vegans (57.1%) have been exercising for more than 5 years. In this study, according to the diet of athletes; While there was no statistically significant difference in energy, carbohydrate, fat, mono and polyunsaturated fatty acids and protein intakes (p>0,05), saturated fatty acids (t = 3.933; p<0,05), cholesterol (t = 7.208; p<0,05), vegetable protein (t =-3.325; p<0,05), animal protein (t = 4.904; p <0,05) were found to be significantly different in intakes. It has been observed that the saturated fat, cholesterol and animal protein intakes of omnivorous athletes and vegetable protein intakes of vegan athletes were higher. At the same time, it was determined that the ratio of the energy provided by the diets of omnivorous athletes from fat and protein, and from the carbohydrate in vegan athletes. It has been observed that the true protein intake of omnivorous athletes is higher than that of vegan athletes. According to the diet, among the athletes, magnesium (t = -3.761; p<0,05), iron (t = -4.072; p<0,05), thiamine (t = -3.433; p<0,05), vitamin B6 (t = -2.608; p<0,05), folate (t = -5.744; p<0,05), vitamin B12 (t = 2.697; p<0,05), vitamin C (t = -5.896; p<0,05) and fiber (t = -5.221; p<0,05), a statistically significant difference was found. It was observed that omnivorous athletes intake of vitamin B12 and vegan athletes intake of magnesium, iron, thiamine, vitamin B6, folate, vitamin C and fiber were higher. There was no statistically significant difference in the anthropometric measurement and quality of life of the athletes according to their diet (p>0,05), it was determined that vegan athletes need dietician counseling.