Ortaokul öğrencilerinde akran zorbalığı ve sosyal anksiyetenin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, ortaokul öğrencilerinde akran zorbalığı ve sosyal anksiyetenin incelenmesi amacıyla yapılan tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırma, İstanbul Bağcılar İlçesinde bulunan bir ortaokulda öğrenim gören 1368 öğrenci ile, 01.05.2019- 24.05.2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmada veri toplamak için Kişisel Bilgi Formu, Çocuklar İçin Sosyal Anksiyete Ölçeği, Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ANOVA, Mann Whitney U, korelasyon analizleri ve önemlilik testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin %71,9'unun 12-15 yaş arasında, %50,9'unun erkek olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin Çocuklar İçin Sosyal Anksiyete Ölçeği puan ortalamalarının 42,12±12,15; Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği kurban alt boyutu puan ortalamalarının 8,88±9,73, zorba alt boyutu puan ortalamalarının 4,37±6,77 olduğu tespit edilmiştir. Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeğine göre; cinsiyeti erkek olan, babası okuryazar olmayan, okulu sevmeyen, arkadaşlarıyla olan sorunlarını aile ile paylaşmayan ve arkadaşlarının birbirlerine şiddet uyguladığını gören öğrencilerde hem Kurban ve Zorba alt boyut ortalamalarının yüksek bulunmuştur. Çocuklar İçin Sosyal Anksiyete Ölçeği puan ortalamalarının 9-11 yaş arasında olan, kardeşi olmayan, yakın arkadaş sayısı beş kişi ve altında olan ve arkadaşlarının birbirine şiddet uygulandığını gören öğrencilerde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca, kurban öğrencilerde sosyal anksiyete düzeyinin daha yüksek olduğu ve aralarında pozitif yönde zayıf düzeyde bir ilişki bulunduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda akran zorbalığı ve sosyal anksiyetenin ortaokul çocuklarında devam eden bir problem olduğu görülmektedir. Öğrencilerin baş etme becerileri, sosyal beceri düzeyleri, problem çözme becerileri, akademik başarıları gibi zorbalık ve kaygılarını artırabilecek değişkenlerinde ele alındığı uzun süreli çalışmalar planlanması önerilebilir.

This study is a descriptive study to investigate peer bullying and social anxiety among secondary school students. The research was carried out between 13.05.2019- 24.05.2019 with 1368 students in a secondary school in Bağcılar district of İstanbul. Personal Information Form, Social Anxiety Scale for Children and Peer Bullying Determination Scale were used to collect data. ANOVA, Mann Whitney U, correlation analysis and importance tests were used for analysis. It was determined that 71,9% of the students participating in the study were between 12-15 years old and 50,9% were male. It was determined that the students' mean scores of Social Anxiety Scale for Children were 42,12 ± 12,15, Peer Bullying Determination Scale Victim subscale average score of 8,88 ± 9,73, Bully subscale mean score of 4,37 ± 6,77. According to the Peer Bullying Determination Scale; The mean scores of both Kurban and Zorba were high in students whose gender was male, their father was illiterate, did not like school, did not share their problems with their family with their friends and saw that their friends used violence against each other. The mean score of Social Anxiety for Children was found to be higher in students between the ages of 9 and 11, without siblings, number of close friends of five or less, and who saw their friends being subjected to violence. In the present study, the social anxiety rate was higher in the victim students and the relationship between them was found to be positively weak. In line with these results, peer bullying and social anxiety are still problems within secondary school students. It is suggested that long-term studies should be planned in which variables such as coping skills, social skill levels, problem solving skills and academic success of students can increase their bullying and anxiety.