0-2 yaş aralığındaki bebeklerin uyku düzenini etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Genel sağlığın önemli bir göstergesi olan uyku, temel ihtiyaçlardan biri olduğu için bebekler ve çocuklar açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu araştırma, 0-2 yaş aralığındaki bebeklerin uyku düzenini etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılmış, betimleyici bir çalışmadır. Araştırmaya, İstanbul İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı Beykoz ilçesindeki bir Aile Sağlığı Merkezine çocuğunu ya da kendisini muayene veya tedavi ettirmek amacıyla başvuran ve 0-2 yaş aralığında bebeğe sahip 60 anne katılmıştır. Örneklem, olasılıksız örneklem yöntemlerinden kolaylı örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, araştırmacı ve danışmanı tarafından hazırlanan, nitel ve nicel sorulardan oluşan ve bebeklerin uyku düzenlerini etkileyen faktörler hakkında bilgi toplayabilmeyi amaçlayan bir "Anne Görüşme Formu", ebeveynler ve bebeklerin sosyo-demografik bilgilerini edinebilmek amacıyla hazırlanan "Ebeveyn-Bebek Bilgi Formu" aracılığıyla toplanmıştır. Karma yöntem ile hazırlanan araştırmanın bulguları "SPSS for Windows 22.0" ile analiz edilmiş; verilerin analizinde bir ya da birden fazla değişkene ait özelliklerin sayı ve yüzde olarak dağılımlarını gözlemleyebilmek için frekans analizi; değişkenler arasında ilişki olup olmadığını gözlemleyebilmek için ise ki-kare testi kullanılmıştır. Analizler sonucunda değerlerin "p<0,05" olması durumunda ilişki anlamlı kabul edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; anne yaşı, eğitim düzeyi, çalışma durumu; annelerin geçim durumlarını nasıl yorumladıkları; bebeklerin ay aralıkları, cinsiyetleri, gün içindeki beslenme sıklıklarının bebeklerin uyku düzeninde etkileyici rol oynayabildiği; ancak bebeklerin gün içi hareketlilikleri, gün içinde yaptıkları etkinlik türleri, gün içindeki ekran kullanımı ve ekran kullanan bebeklerin kullanım sıklıkları, hemen uyku öncesi oynadıkları oyunlar, gece uykusuna geçişlerinde uyku arkadaşı veya uyku objesi kullanma durumları ve müzik/ninni/ilahi/beyaz gürültüden yararlanılma durumlarının 0-2 yaş aralığındaki bebeklerin uyku düzenleri üzerinde fark edilebilir bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.

Sleep which is an important indicator of human health, has a great importance for babies and children because of being one of the basic and vital needs. This research which is a descriptive study is conducted to examine the factors have affect on the sleep patterns of babies between the ages of 0-2. 60 mothers who have babies between the ages of 0-2 are participated in the study and they were selected from mothers who applied to a Family Health Center in Beykoz district affiliated to the Istanbul Provincial Health Directorate with the purpose of having their child or themselves examined or treated. The sample was determined by using the easy sampling technique which is one of the improbable sampling methods. The data of the research were collected via "Mother Interview Form" which aims to collect information about the factors affecting the sleep patterns of babies, consists from the qualitative and quantitative questions and "Parent-Infant Information Form" which aims to obtain information about the socio-demographic characteristics of parents and babies. The findings of the research which was prepared with mixed method were analyzed with "SPSS for Windows 22.0"; Frequency analysis was conducted to observe the number and percentage distributions of the properties of one or more variables in the analysis of data and Chi-square test was used to observe whether there is a relationship between variables. As a result of the analyses; the relationship was accepted as meaningful in the case of that the values are "p<0,05". According to findings although, mother's maternal age, education level, employment status; how mothers interpret their livelihoods; babies' month intervals, sexes and daily feeding frequency can play an impressive role in the sleep patterns of babies; on the other hand, there is no meaningful effect of the activities of babies during the day, the types of activities they do during the day, the use of screens during the day and the frequency of use of babies using the screen, the games they play right before sleep, the use of sleep companions or sleep objects in the transition to night sleep, and the use of music / lullaby / chanting / white noise on the sleep patterns of babies who are 0-2 age range.