Çocukluk çağı apraksisinin ayırıcı tanı kriterlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma çocukluk çağı apraksisinin ayırıcı tanı kriterlerini değerlendirmektedir ve bu tanı kriterlerini fonolojik bozukluğu olan çocuklarla ve tipik gelişim gösteren çocuklarla karşılaştırmaktadır. Örneklem gruplarını 4;0 ve 6;0 yaş aralığındaki 5 çocukluk çağı apraksisi tanılı, 5 fonolojik bozukluğu olan ve 5 tipik gelişim gösteren erkek çocuğu oluşturmaktadır. Örneklem gruplarına araştırmacılar tarafından hazırlanan ve çocukluk çağı apraksisinin ayırıcı tanı kriterlerini değerlendiren kontrol listesi, TEDİL, SET ve İAT uygulanmıştır. Kontrol listesi ile toplanan konuşma örnekleri Phon yazılım programı ile analiz edilmiştir. Bu çalışma betimsel bir çalışmadır. Kontrol listesinin puanlanması ile her tanı kriterinin yüzde oranları hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda ünlü hatalarının çocukluk çağı apraksisi ve fonolojik bozukluğu olan çocukları birbirinden ayırabilecek bir tanı kriteri olabileceği sonucuna varılmıştır. Hece vurgusunun değerlendirildiği tüm maddelerde en başarısız olan grup çocukluk çağı apraksisi grubudur.. Tutarsız üretimler ve ötümlüleştirme hataları hem çocukluk çağı apraksisi hem de fonolojik bozukluk grubunda var olmakta birlikte, çocukluk çağı apraksili çocuklar diğer gruplara göre daha fazla tutarsız üretim ve ötümlüleştirme hatası yapmaktadırlar. İzole ünsüz üretimin çocukluk çağı apraksili çocukları fonolojik bozukluğu olan çocuklardan ayırmakta değerlendirilmesinin etkisiz olacağı sonucuna varılmıştır.

This research evaluates the distinctive features of childhood apraxia of speech and compares these diagnostic features with children with phonological disorder and children with typical development. Sample groups consist of 5 boys with childhood apraxia of speech, 5 boys with phonological disorder and 5 boys with typical development, all between the ages of 4;0 and 6;0. Sample groups were given the following tests, TEDIL, SET and IAT and also a checklist that has been developed by researchers which aims to evaluate the distinctive features of childhood apraxia of speech. Speech samples that have been acquired from the checklist were analyzed by Phon software program. This research is a descriptive research. All the distinctive features' percentages were calculated by scoring the checklist. The analyses showed that vowel errors can be a distinctive criteria to differentiate children with childhood apraxia of speech from children with phonological disorder. In every item for the word stress, childhood apraxia of speech had been the least successful group. Inconsistency and voicing errors both occur in childhood apraxia of speech and phonological disorder sample groups respectively. However, children with childhood apraxia of speech appear to be making more inconsistent errors and vowel errors than children with phonological disorder. Isolated phoneme production might be ineffective in differentiating children with childhood apraxia of speech from children with phonological disorder.