İnmeli hastalara bakım verenlerin stres, uyku, bakım yükü ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

İnme, bilişsel fonksiyonları ve günlük yaşam aktivitelerindeki bağımsızlığı etkileyebilen bir hastalıktır. İnmeli bireylere bakım verenler stresin artması, uyku kalitesinin bozulması ve yaşam kalitesinin azalması gibi sorunlarla karşılaşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, inme hastalarına bakım veren bireylerin stres, uyku, bakım yükü ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesidir. Çalışmamıza 40 inmeli hasta ve bu hastalara bakım veren 40 birey dahil edildi. Hastalar Mini Mental Durum Testi, Barthel İndeksi ve Beck Depresyon Ölçeği ile; bakım verenler ise Zarit Bakıcı Yük Ölçeği, Algılanan Stres Ölçeği, SF-36 ve Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi ile değerlendirildi. Değerlendirme sonuçlarından elde ettiğimiz verilere göre bakım verenlerin bakım yükünün düşük olduğu, orta düzeyde strese sahip oldukları, uyku kalitelerinin kötü olduğu ve mental ve fiziksel iyilik hallerinin orta düzeyde oldukları belirlendi. Hastaların bağımsızlık düzeyi ile bakım verenin bakım yükü arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu(p<0.05). Hastaların depresyon düzeyi ile bakım verenin stres seviyesi ve bakım yükü arasında pozitif yönde ve yaşam kalitesi mental sağlık alt boyutu arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu(p<0.05). Hastaların bağımsızlık seviyesi ile mental durum ve depresyon düzeyleri arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu(p<0.05). Hastaların mental durumu ile depresyon seviyesi arasında negatif yönde istatiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). Bakım verenlerin bakım yükü ile stres düzeyi ve yaşam kalitesi mental sağlık alt komponenti arasında ve stres düzeyi ve yaşam kalitesi alt komponentleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). Çalışmamız "İnmeli hastanın mental durumu, bağımsızlık düzeyi ve depresyon seviyesi, bakım verenin bakım yükü, stres seviyesi, uyku kalitesi ve yaşam kalitesi ile ilişkilidir." hipotezimizle kısmi olarak uyumlu bulunmuştur.

Stroke is a disease that can affect cognitive functions and independence in daily living activities. Caregivers of stroke individuals face problems such as increased stress, deterioration of sleep quality and decreased quality of life. The aim of this study was to investigate the effects of stress, sleep, care burden and quality of life on stroke patients. 40 patients with stroke and 40 caregivers who carin for this stroke patients were included in the study. Patients were evaluated with Mini Mental State Test, Barthel Index and Beck Depression Scale; caregivers were evaluated with Zarit Caregiver Load Scale, Perceived Stress Scale, SF-36 and Pittsburgh Sleep Quality Index. According to the evaluation results, it was determined that caregivers had low care load, moderate stress, poor sleep quality and moderate mental and physical well-being. A statistically significant negative correlation was found between the independence level of the patients and the care burden of the caregiver (p <0.05). A statistically significant correlation was found between the depression level of the patients and the stress level and care burden of the caregiver, and a negative correlation between quality of life and mental health subscale (p <0.05). A statistically significant negative correlation was found between the independence level of the patients and their mental status and depression levels (p <0.05). A statistically significant negative correlation was found between mental status and depression level of the patients (p <0.05). Statistically significant relationship was found between the care load of caregivers, mental health sub-component of stress level and quality of life, and between stress level and quality of life sub-components (p <0.05). Our study were found related with our hypothesis "Mental status, independence and depression level of stroke patients are related to caregiver burden, stress level, sleep quality and quality of life."