Sıfır-altı aylık dönemde beslenmeyi etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma sıfır-altı ay arası bebeklerin beslenmelerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma 15 Temmuz-15 Eylül 2017 tarihleri arasında İstanbul ili Beykoz ilçesi Aile Sağlık Merkezleri'nde izlenen 0-6 aylık 700 bebek ve anneleri ile gerçekleştirilmiştir. Bebekler ve ailelere ilişkin bilgiler önceden hazırlanmış bir anket formu ile elde edilmiştir. Dosya kayıtlarından bebeklerin antropometrik ölçümleri alınmış, bir günlük besin tüketimleri kaydedilmiştir. Günlük enerji ve besin öğeleri tüketimleri belirlenmiş, elde edilen değerler öneriler ile karşılaştırılmıştır. İstatistiksel analiz için SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Sıfır-6 aylık beslenme uygulamaları arasında, ilk 1 saatte emzirmeye başlama ve tek başına anne sütü ile beslenme oranları sırasıyla %68,9, %48, tamamlayıcı besinlere başlama oranı %19.7, başlama nedeni büyük ölçüde (%60) anne sütünün yetersizliği olarak belirlenmiştir. Lise ve altı eğitim düzeyi, 2 ve daha fazla çocuk sayısı, aylık 2000 TL ve altı gelir düzeyi, devlet hastanesi, normal doğum şekli ve emzirme eğitimi ile ilk 1 saatte emzirmeye başlama arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu gözlenmiştir (p<0.05). Normal doğan bebeklerde tek başına anne sütü ile beslenme oranı, gelir düzeyi yüksek olan ailelerde ise tamamlayıcı besinlere başlama oranı anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p<0.05). İlk bir saatte anne sütüne başlama oranını, normal doğum şeklinin 3.1 kat, gebelikte alınan eğitimin 1.5 kat olumlu etkilediği, tek başına anne sütü ile beslenme durumunu ise anne sütüne erken başlamanın 2.2 kat, hastanede 2 günden az kalmanın 1.7 kat olumlu etkilediği görülmüştür. Sonuç olarak, ilk altı aylık dönemdeki beslenmenin doğum şekli, emzirmeye erken başlama, anne sütü eğitimi ile gelir ve eğitim düzeyi gibi faktörlerden etkilendiği gözlenmiştir.

This research aimed to determine the factors of exclusive breastfeeding and carried out at the Family Health Centers in İstanbul, between July 2017 and Sep 2017 with the 700 mothers of who had 0-6 months old baby. The data were obtained with a questionnaire from that was prepared before. The anthropometric measurements of the infants were taken and their daily food consumption was recorded. Daily energy and nutrient consumption were determined and the values were compared with the recommendations. The SPSS 22.0 Package Program was used in statistical analyses. Between 0-6 months exclusive breastfeeding and early initiation of breastfeeding rate were 68.9%, 48%, starting rate of complemantary food were 19,7% and the reason was largely (60%) deficiency of breastmilk. It was observed that there was a significant relationship between high school or above education level, 2 or less children, 2000 TL or less monthly income, public hospital, normal delivery type and early breastfeeding initiation (p<0.05). Exclusive breastfeeding was found significantly high in normal-born infants, and the rate of initiation of complementary foods was high in families with high income levels (p<0.05). It was found that normal birth 3.1 times, breastfeeding education 1.5 times positive effect on early breastfeeding rate and hospitalization less than 2 days had a 1.7 times, early initiation had 2.2 times positive effect on exclusive breastfeeding. In conclusion, it was observed that nutrition during the first six months was influenced by factors such as delivery type, early initiation of breastfeeding, breastmilk education, maternal education and income level.