Kronik karaciğer hastalarında nutrisyonel durumun değerlendirilmesi

Abstract

Kronik karaciğer hastalarında malnütrisyon sık görülen bir komplikasyondur. Malnütrisyonun oluşturabileceği komplikasyonları önlemek için kronik karaciğer hastalarında beslenme durumu değerlendirilmelidir. Çalışmamızda kronik karaciğer hastalarının nutrisyonel durumlarının değerlendirilmesi ve nutrisyonel durumun yaşam kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmanın örneklemini, gastroenteroloji kliniği'nde yatarak veya ayaktan tedavi gören 80 kronik karaciğer hastası oluşturulmuştur. Çalışmada veri toplama araçları olarak hastaların sosyodemografik ve hastalığa ilişkin özelliklerini değerlendirmek için hasta bilgi formu, hastalığın şiddetini değerlendirmek için Child-Pugh ve MELD sınıflaması, komorbiditeyi değerlendirmek için Charlson komorbidite indeksi, beslenme durumunu değerlendirmek için PS-SGA ve yaşam kalitesini değerlendirmek için Kronik Karaciğer Hastalığı Yaşam Kalitesi Ölçeği 2.0 kullanılmıştır. Hastaların günlük kalori ve protein alımı öğrenilerek açıkları hesaplanmıştır. Hastaların yaş ortalaması 61,41±13,73'dir. Beden kitle indeksi ortalama 24,48 saptandı. Hastaların enerji ve protein gereksinimlerini karşılamada yetersizlik yaşadıkları saptandı. PG-SGA skoruna göre hastaların %86,2'sinde orta derecede malnütrisyon saptandı. Kadınlara kıyasla erkeklerde BKI daha düşük olduğu (p=0,007), kalori açığının daha fazla olduğu (p<0.001); gelir durumu kötü grupta protein açığının fazla olduğu saptandı (p=0,064). Siroz evresindeki hastalarda protein açığı olmayanlara göre daha yüksek bulundu (p=0,055). Hastalık şiddeti arttıkça nutrisyonel durumun kötüleştiği belirlendi. Beslenme parametreleri ile yaşam kalitesi arasında ilişki saptandı. Çalışmamızda kronik karaciğer hastalarında malnütrisyon görüldüğü ve bu hastaların yaşam kalitesinin olumsuz yönde etkilendiği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak kronik karaciğer hastalarında nutrisyonel tarama rutin olarak yapılmalıdır.

Malnutrition is a common complication of chronic liver disease. Nutritional status should be evaluated in patients with chronic liver disease to prevent complications that may result from malnutrition. The aim of this study was to evaluate the nutritional status of chronic liver patients and to investigate the relationship between nutritional status and quality of life. The descriptive study consisted of 80 chronic liver patients inpatient or outpatient in the gastroenterology clinic. As data collection tools in the study, patient information form to assess sociodemographic and disease-related characteristics of patients, Child-Pugh and MELD classification to evaluate disease severity, Charlson comorbidity index to evaluate comorbidity, PS-SGA to assess nutritional status, and Chronic Liver Disease Quality of Life Scale 2.0 to assess quality of life were used. Patients were asked about their daily energy and protein intake and the gap between intake and requirement was calculated. The mean age of the patients was 61.41±13.73 years. The mean body mass index was 24,48. It was found that patients had inadequacy in meeting their energy and protein requirements. 86,2% of the patients were moderately malnourished according to the PG-SGA. Compared to females, in men BMI was lower (p=0.007) and calorie gap was higher (p <0.001); protein gap was found to be higher in poor income group (p=0.064). Patients with cirrhosis were found to have higher protein gap than those non-cirrhotics (p=0.055). Nutritional status worsened as the severity of the disease increased. Nutritional parameters were correlated with quality of life. In conclusion, our study showed higher malnutrition rates in patients with chronic liver disease and correlation of malnutrition with quality of life.