Canlı böbrek verici adaylarının bağımsız verici destekleme takımı (VDT) hazırlık (PRE-OP), ameliyat ve takip süreçlerinde bilgi ve algıların geliştirilmesi

Abstract

Bu araştırma, İstanbul ili Şişli ilçesinde bulunan Özel Memorial Hastanesi Organ Nakli Merkezi'ne başvuran böbrek verici adaylarının bağımsız Verici Destekleme Takımı (VDT) tarafından hazırlık, ameliyat süreci, tedavisi ve alternatif tedavi yöntemleri ile oluşabilecek riskler hakkında bilgilendirilmesi, bilgilendirilme sonrasında verici adaylarının ameliyat ve takip süreçlerinde bilgi ve algılarında meydana gelen değişikliğin belirlemesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında (Mayıs-Haziran 2017) Şişli Memorial Hastanesi organ nakli merkezine başvuran 49 canlı böbrek vericisi ile yüz yüze görüşme ile yapılmıştır. Veriler anket uygulanarak toplanmıştır. Toplam 22 sorudan oluşan anket formunda organ verici adaylarının sosyo-demografik özelliklerini belirlemeye yönelik altı, organ nakil alıcısı ve organ nakli ile ilgili görüş, davranış ve bilgi düzeylerini belirlemeye yönelik 22 soru yer almaktadır. Organ verici adaylarının bilgi düzeyini belirlemeye yönelik sorular açık uçlu olarak sorulmuş ve VDT tarafından hazırlanan cevap anahtarı doğrultusunda " biliyor/bilmiyor" şeklinde değerlendirilmiştir. Verilerin analizi IBM SPSS Statistics 21.0 programı yardımı ile yapılmış ve analizlerde VDT'nin önemini vurgulamak amacıyla kesitsel çalışma, ki-kare testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Sonuçlar (p<0,05) önemlilik düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma yapılan canlı verici böbrek nakli adaylarının verici olabilmesi için sağlanması gereken hukuki şartlar arasında 18 yaşından büyük olmaları, ülkemizde hukuki mevzuatlara uygun olması ve tıbbi olarak sağlıklı bir birey olması gerekliliği bulunmaktadır. Gönüllü organ verici adayı; Verici Destekleme Takımı'nın (VDT) belirli birim saatlerinde bir araya gelerek yüz yüze görüşmeleri neticesinde toplandı. VDT; organ nakli koordinatörü, ameliyathane hemşiresi, hekim, psikolog ve eğitim hemşiresinden oluşmaktadır. Araştırmamızda elde edilen bulgulara göre organ verici adaylarının operasyon öncesinde VDT ekibinin desteği ile, operasyon öncesi ve sonrasında yaşanabilecek olası riskler konusunda yeterince aydınlatıldığı görülmektedir. Organ verici adayının mevcut tedavi durumu (alıcı) hakkındaki bilgi düzeyi ile demografik özellikleri arasında herhangi bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Ülkemizde böbrek naklinin başarı oranına ilişkin görüşler ile demografik özellikler arasında anlamlı düzeyde fark olmadığı görülen sonuçlardan birisidir. Organ verici adayının organ nakli hakkında bilgiyi edinme şekli ile demografik özellikler arasında bir farklılık olmadığı sonucuna varılmıştır.

The aim of our study to inform the donor candidates for the risks that may arise from the operation process, treatment and alternative treatment methods by the Independent Donor Supporting Team (IDST) of the live donor candidates who applied to the Memorial Hospital Organ Transplantation Center in the Sisli -Istanbul. Other purpose of this study to determine changes in the knowledge and perception of donor candidates through the process. Data collection was carried out via face to face interviews with 50 live kidney donors who applied to the organ transplantation center by a questionnaire survey between May 2017 and June 2017. The questionnaire survey form was consist 22 questions, six of these are designed to determine the socio-demographic characteristics of organ donor candidates, and twenty two of these, to determine donor's opinions, attidudes and knowledge levels related to organ transplant recipients and organ transplantation. Knowledge of the respondents was assesed through open-ended questions and evaluated as "know / not" in the response key line prepared by ITST. Analysis of the data was done with the help of the IBM SPSS Statistics 21.0 program and cross-sectional study, chi-square test and one-way analysis of variance (ANOVA) were used to emphasize the importance of VDT in the analyzes. All P values were considered significant at <0.05. Any person for live kidney donor should be older than age 18, legally emancipated and should be healthy individuals.