Beden imgesinin yaşam niteliğine etkisi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması

Abstract

Amaç: Beden imgesi sadece kişinin fiziksel görünüşü ile sınırlı olmayan, kişinin bedeni ve kendilik algısına karşı tutumlarını da içeren çok boyutlu bir yapıdır. Bu çalışmada, Beden İmgesinin Yaşam Niteliğine Etkisi Ölçeği'nin (BİYNEÖ) Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliğinin incelenmesi ve psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Gerekli izinlerin alınmasından sonra, ölçeğin önce Türkçe dil ve kültür uygunluğu çalışılmış, daha sonra Ankara'da bir üniversitede yüksekokula devam eden, araştırmaya katılmaya gönüllü 275 kız öğrenciye uygulanmıştır. BİYNEÖ'nün faktör yapısını ortaya koymak üzere faktör analizi yapılmıştır. Ölçüt geçerliliğini sınamak amacıyla eş zamanlı Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği (SGKÖ) uygulanmış, iç tutarlılığına bakılarak testtekrar test güvenilirliği sınanmıştır. Sonuçlar: Faktör analizi sonuçlarına göre, ölçeğin özgün formundan farklı olarak bir faktörlü olmayıp dört faktörlü (kendilik değeri üzerine etki, günlük yaşantı üzerine etki, karşı cinsle etkileşime etki, davranış/tutum üzerine etki) bir yapıda olduğu belirlenmiştir. BİYNEÖ için iç tutarlılık katsayısı 0.89, test-tekrar test güvenilirlik katsayısı 0.92 olarak bulunmuştur. BİYNEÖ ile SGKÖ arasında -0.62 değerinde negatif yönde, güçlü ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Tartışma: Beden İmgesinin Yaşam Niteliğine Etkisi Ölçeğinin Türkçe sürümü (BİYNEÖ), Türk toplumunda kullanılmak için yeterli düzeyde geçerlilik ve güvenilirlik değerlerine sahip bir ölçektir.

Objective: Body image is a multidimensional structure that not only limited with person's physical appearance but also contains person's attitudes towards one's body and self-perception. The Body Image Quality of Life Inventory (BIQLI) was developed to measure the quantities the effects of one's body image on various self-experience and life contexts. In this study, it is aimed to examine the validity and reliability of the Turkish version of BIQLI and to evaluate the psychometric properties. Methods: After obtaining the necessary permissions, Turkish language and cultural appropriateness of the inventory has been studied firstly. Research was conducted with 275 volunteers who attend a university college education female student in Ankara. The Social Appearance Anxiety Scale (SAAS) was used for the criterion validity. In order to determine the construct validity of Body Image Quality of Life Inventory (BIQLI), factor analysis was conducted. Results: Factor analysis yielded four factors: effect on the self-value, effect on daily life, and effect on interaction with opposite sex, effect on behavior/attitude. The Cronbach's alpha for the BIQLI was 0.89. The computed test-retest reliability coefficient for the BIQLI was 0.92. It was found a correlation which was strong negative and significant (r=-0.62) between BIQLI and SAAS. Discussion: The Turkish version of BIQLI is an inventory which has sufficient reliability and validity for use in Turkish society.