Kanal İstanbul Projesi'nin uluslararası hukuk açısından değerlendirilmesi

Abstract

Türk Boğazları’ndan sağlanan geçişe alternatif oluşturması amacıyla planlanan Kanal İstanbul Projesi, farklı mecralarda tartışılan bir konu haline gelmiştir. Bilimsel açıdan muhtelif disiplinlerin inceleme alanına giren projenin uluslararası hukuk açısından değerlendirmesinin yapılması şüphesiz ki hayati önem arz etmektedir. Projenin hayata ge- çirilmesinin Montrö rejimine aykırılık teşkil edip etmeyeceği ve açılması planlanan kanalın hukuki rejiminin ne şekilde belirleneceği hususları ile alakalı sorular mutlaka cevaplanmalıdır. Türk Boğazları’nın haiz olduğu coğrafi yapısı gemi geçişlerinin hayli zor olmasına sebebiyet vermektedir. Boğazlardan geçiş yapan gemi sayısının her geçen gün artması büyük bir problemdir. Her ne kadar belirli önlemler alınmaktaysa da kaza riski halen yüksektir. Kanal İstanbul Projesi’nin alternatif bir geçiş yolu olarak Türk Boğazları’nı rahatlatma ihtimali muhtelif çalışmalarda tartışılmaktadır. Konu ile ilgili rebus sic stantibus ilkesi çerçevesinde genel bir durum değerlendirmesi yapılması gerekmektedir. Çalışmamız, bu ve benzeri konuları incelerken uluslararası hukukun farklı kurumlarından yararlanarak doktrine katkı sağlayacak bir sonucu ortaya koymayı hedeflemiştir

Kanal Istanbul Project, which is planned as an alternative passage to Turkish Straits, is discussed with regard to diverse aspects. It has a vital importance to assess this Project, which can be examined on the basis of different disciplines, in terms of international law. Questions like “whether the Project will be against Monteux Regime” and “what kind of legal regime will be constituted for the passage” must be answered. Geographical structure of Turkish Straits causes difficult passages for ships. The increasing number of ships passing through Turkish Straits is a big problem. Although some measures have been taken, the risk of accident is serious. It is discussed in diverse studies that Kanal Istanbul Project, as an alternative passage, can relieve the traffic of Turkish Straits. It is required to make an assessment in the framework of rebus sic stantibus principle related to the subject. Our study, which examines abovementioned topics, intends to reach a result that can contribute to the doctrine by using diverse institutions of international law.