Hürriyet gazetesi’ne göre Osmanlı ekonomisinin sorunları ve çözüm önerileri (1868-1870)

Abstract

Osmanlı devletinde yayımlanan ilk gazete 1831 senesinde devlet tarafından yayımlanan Takvimi-i Vekayi gazetesidir. Bu gazetenin çıkarılış amacı devletin yapmış olduğu modernleşme hareketlerini halka duyurmak ve halkı bu konuda yönlendirmektir. Bu gazete kamuoyunu yönlendirmede başarılı olamamış ve gazeteye halk rağbet etmemiştir. Osmanlı devletinde gazeteler 1860 senesinden sonra kamuoyu oluşturmaya başlamıştır. Gazeteler, devletin iktisadi ve siyasi politikalarını sorgulamış ve devlet bürokratlarını setçe eleştirmiştir. Gazetelerin fazlalaşması sonucu ülkede gazeteciliği meslek olarak icra eden gazeteci mesleği ile anılan aydınlar oluşmuştur. Aydınlar, gazeteleri devleti denetleyen bir güç olarak kullanmış ve devlet politikaları hakkında halkın bilgi sahibi olması için çaba göstermiştir. Osmanlı bürokratları, basının kamuoyunu yönlendirmedeki başarısından ürkmüşler ve basını sınırlandırmak amacıyla kararnameler çıkartmıştır. Bu doğrultuda bürokratlar, 1867 senesinde Muhbir ve Tasvir-i Efkar'ı kapatmış ve gazetenin yazarları olan Namık Kemal, Ziya Paşa ve Ali Suavi'yi Anadolu'ya sürgüne yollamıştır. Anadolu'ya sürgün edilen gazeteciler mücadelelerini sürdürmek amacıyla Avrupa'ya kaçmışlardır. Paris'te bir araya gelerek Yeni Osmanlılar Cemiyeti'ni teşkil etmiş ve Osmanlı kamuoyunu aydınlatma mücadelesine devam etmişlerdir. Yeni Osmanlılar Cemiyeti, Londra'da 1867'de Muhbir'i ve 1868'de Hürriyet'i çıkartmıştır. Hürriyet, muhalif bir yayım politikası izlemiş, gazete, haber vermekten ziyade dönemin iktisadi, mali ve siyasi sorunlar hakkında düşünce ve fikir yazıları yayımlamıştır. Bu çalışmanın konusu olan ekonomi sektöründe de Hürriyet'te iktisadi yazılar görülmüştür. Yayımlanan makalelerde devletin iktisadi ve mali politikaları tenkit edilmiştir.

The first newspaper published in the Ottoman Empire was the newspaper of the year 1831 published by the state.It is to announce to the public the modernization movements in which this newspaper was made by the intended state and to direct the people to this issue. This newspaper has not succeeded in directing the public and the public has not been popular. Newspapers started to form public opinion in the Ottoman State after 1860. They questioned economic and political decisions of the state and harshly criticized state bureaucrats. As the newspapers grew in number, intellectuals who performed journalism professionally and were known as professional journalists emerged. These intellectuals used newspapers to check the state power and endeavored to inform public regarding state policies. Ottoman bureaucrats were annoyed by the success of the press in driving public opinion and issued decrees to limit press. Accordingly, bureaucrats closed down Muhbir ve Tasvir-i Efkar and exiled writers of the newspaper, namely Namık Kemal, Ziya Paşa and Ali Suavi to Anatolia. Journalists who were banished to Anatolia fled to Europe in order to keep fighting. They formed Yeni Osmanlılar Fellowship by coming together in Paris and kept striving to illuminate Ottoman public opinion. The fellowship formed Muhbir in 1867 and Hürriyet in 1868 in London. Hürriyet followed a dissident publication policy and published opinion articles regarding fiscal and political problems rather than giving news. Economic articles, which are the topic of this study, were seen in Hürriyet. In this articles, economic and fiscal policies of the state were criticized.