İşitme cihazı kullanan geriatrik bireylerde konuşma algısı ve bilişsel beceriler ile cihaz memnuniyeti arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

İşitme kayıplı bireyler için gürültüde konuşmayı anlama ve dinleme, işitilebilirliğin ötesinde bilişsel süreçleri de içeren karmaşık bir görevdir. İlerleyen yaşla azalan bilişsel işlevler işitme kayıplı yaşlı bireylerin gürültülü ortamda konuşmaları anlamakta zorlandıkları ve işitme cihazından daha az verim aldıklarını belirtilen çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, işitme cihazı kullanan yaşlı bireylerde konuşma algısı ve cihaz memnuniyetinde bilişsel işlevlerin rolünü incelemektir. Çalışmaya en az 6 ay süre ile bilateral kulak arkası işitme cihazı kullanan 60 yaş ve üzeri 55 yaşlı birey dahil edildi. Katılımcıların bilişsel işlevlerinden kısa süreli ve çalışma belleğini değerlendirmek için sayı menzili testi ve sözel beceri, bellek, yürütücü işlevlerini değerlendirmek için sözel akıcılık testleri kullanıldı. Çalışmada, Konuşma, Uzaysal Algı ve İşitme Kalitesi Ölçeği (KUİK) alt ölçeklerinden konuşma algısı ve işitme kalitesi ölçekleri ve cihaz memnuniyetini değerlendirmek için IOI-HA anketi kullanıldı. Yaşla birlikte bilişsel testler ve konuşma algısı, işitme kalitesi sonuçları arasında negatif yönlü korelasyon elde edildi (p<0,05). Geri sayı menzili ile işitme kalitesi alt ölçeği arasında pozitif yönlü anlamlı korelasyon elde edildi (r=,324; p<0,05). Sözel akıcılık testleri ile konuşma algısı ve işitme kalitesi, memnuniyet anketi sonuçları arasında pozitif yönlü anlamlı korelasyonlar elde edildi (p<0,05). Ayrıca fonemik ve semantik akıcılık testlerinin konuşma algısı (β=,021; β=,043 p<0,05) ve işitme kalitesi (β=,023; β=,055 p<0,05) sonuçları üzerine açıklayıcı faktör olduğu bulundu. İşitme cihazı deneyim süreleri ile değerlendirilen test ve ölçekler arasında anlamlı ilişki gözlenmedi. Sonuç olarak, işitme cihazı kullanıcılarında bilişsel işlevlerin önemli olduğu, farklı dinleme ortamlarında konuşmayı anlama ve dinleme ile cihaz memnuniyeti sonuçlarının ilişkili olduğu gözlendi.

Speech perception and listening in noise is a complex task that includes cognitive processes as well as audibility in persons with hearing loss. Researchers show that elderly people with hearing loss whose cognitive functions decrease with increasing age, have difficulty understanding speech in noise. They also benefit less from hearing aids. The aim of this study is to examine the role of cognitive functions in speech perception and hearing aid satisfaction in elderly hearing aid users. Fifty-five elderly hearing aid users aged 60 and over with bilateral behind-the-ear hearing aids for at least 6 months participated in the study. Digit span test was used to evaluate the participants' short-term and working memory skills, and verbal fluency tests were used to evaluate verbal skills, memory and cognitive functions. Speech perception and hearing quality subscales from the Speech, Spatial and Quality of Hearing Scale (SSQ) scale were used, and the IOI-HA questionnaire was used to evaluate their satisfaction with hearing aids. A negative correlation was obtained between age and cognitive tests, speech perception, and hearing quality results (p<0,05). A positive and significant correlation was observed between the digit backward test and the hearing quality subscale (r=,324; p<0,05). In addition, positive and significant correlations were obtained between verbal fluency tests and speech perception, hearing quality, and satisfaction questionnaire results (p<0,05). Also, phonemic and semantic fluency tests were found to be predictor factors on speech perception (β=,021; β=,043 p<0,05) and hearing quality (β=,023; β=,055 p<0,05) results. We observed no significant correlation between the duration of hearing aid use and the tests and scales. In conclusion, it was observed that cognitive functions are important in hearing aid users, and the results of listening and speech perception in difficult listening situations are related with hearing aid satisfaction.