Gündemi twitlemek: Twitter’da enformasyon güvenilirliği üzerine bir araştırma

Abstract

Sosyal medya platformları son yıllarda kullanıcılar tarafından enformasyon kaynağı olarak kullanılmaktadır. Olağanüstü durumlarda ve kriz dönemlerinde sosyal medya platformları yoğun olarak kullanıcılar tarafından enformasyon üretimi ve paylaşımı için tercih edilmektedir. Bu bağlamda enformasyon toplumunda sosyal medya platformları birer enformasyon kaynağı vazifesi görmektedir. Bu süreçte özellikle Twitter, diğer sosyal medya platformlarına nazaran öne çıkmaya başlamıştır. Sosyal medya platformlarının birer enformasyon kaynağı olarak kullanılmaya başlamasında sosyal medyanın, kullanıcı türevli içerik üretimine izin veren teknik bir altyapıya sahip olması büyük bir rol oynamaktadır. Bu özelliği sayesinde sosyal medya platformlarındaki kullanıcıların hepsi içerik üretim sürecine özgürce katılabildiği gibi aynı zamanda üretilen içeriğin birer tüketicileridir. Ayrıca, sosyal medyada kullanıcılar gerçek ya da anonim kimlikler üzerinden herhangi bir sınırlama olmadan içerik üretebilmekte ve ürettikleri içerikleri küresel ölçekte paylaşabilmektedirler. Bu durum sosyal medyada üretilen içeriğe yönelik güven sorunsalının ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Bunun bir sonucu olarak sosyal medyada paylaşılan enformasyonun doğrulunu teyit etmek için son yıllarda doğrulama platformları yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Bu durum göstermektedir ki, sosyal medya platformları sadece doğruluğu kanıtlanmış enformasyonun kullanıcılar arasında dolaşımına izin vermemektedir. Aksine söylentilerin, komplo teorilerinin ve sahte haberlerin süratle kullanıcılar arasında yayılmasına da sebep olabilmektedir. Bu araştırmanın amacı; sosyal medyada enformasyon güvenilirliğini etkileyen faktörleri Twitter örneği üzerinden analiz etmektir. Araştırmada nicel araştırma desenlerinden, tarama türünde betimleyici bir araştırma olan anket veri toplama tekniği kullanılmıştır. COVID-19 pandemisi sebebiyle anket çevrimiçi ortamda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi, amaçsal örneklem tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmaya 924 Twitter kullanıcısı gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmayla; Twitter‘da paylaşılan enformasyonun güvenilirliğini etkileyen faktörlerin, enformasyonun niteliği, argüman gücü, medya şeffaflığı ve medya bağlılığı olduğu tespit edilmiştir.

Social media platforms have been used by users as an information source in the recent years. During times of emergency and crisis, social media platforms are majorly preferred by users for producing and sharing information. In this context, social media platforms serve as a medium of information in the information society. In this process, especially Twitter has started to stand out compared to other social media platforms. The technical infrastructure of social media that allows the production of user-derived content plays a huge role in the usage of social media platforms as a source of information. Thanks to this feature, all social media users can participate in the content production process and are also consumers of the content created. In addition to this, on social media, users can produce content via real or anonymous identities, face no restrictions and share the content they produce on a global scale. This situation creates the issue of mistrust towards the content that is being produced on social media platforms. As a result in the recent years, verification platforms have become widespread to verify the accuracy of the information that is shared on any social media. This shows that social media platforms do not only allow the circulation of verified information among users. On the contrary, it can cause rumors, conspiracy theories and fake news to spread rapidly among its users. The purpose of this research is to analyze the factors affecting information reliability on social media through the Twitter example. Among the quantitative research designs, the questionnaire data collection technique, which is a descriptive research in scanning type, has been employed. Due to the Covid-19 pandemic, the survey was conducted online. The sample of the study has been determined using purposeful sampling technique. 924 Twitter users participated in the study. According to the research, it has been determined that the factors affecting the reliability of the information shared on Twitter include the quality of the information, argument of strength, medium transparency and medium dependency.