Çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve sürekli kaygı arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın rolü

Abstract

Bilinçli farkındalık (mindfulness) son yıllarda psikolojik sağlık üzerinde koruyucu bir özellik (trait) olarak (Bränström ve ark., 2011) ve psikolojik bir müdahale yöntemi olarak ilgi çeken bir kavramdır (Kimbrough ve ark., 2010). Mevcut çalışmanın amacı, çocukluk çağı örselenme yaşantılarının sürekli kaygı üzerindeki doğrudan ve bilinçli farkındalık aracılığıyla dolaylı etkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın örneklemini yaş ortalaması 22.89 (S = 3.34) olan 264 (%56.5) kadın ve 203 (%43.5) erkek olmak üzere toplam 467 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama amacı ile Demografik Bilgi Formu, Çocukluk Örselenme Yaşantıları Ölçeği, Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve Sürekli Kaygı Envanteri kullanılmıştır. Bilinçli farkındalık düzeyinin aracı rolünü test etmek amacıyla Hayes (2013) tarafından geliştirilmiş olan PROCESS makro eklentisi kullanılmıştır. Buna göre, çocukluk çağı fiziksel, cinsel ve duygusal ihmal ve istismar yaşantıları ile sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın aracı rol oynadığı bulunmuştur. Sonuç olarak, çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve sürekli kaygının bilinçli farkındalık ile birlikte ele alınmasıyla daha kapsamlı bir açıklamaya ulaşıldığı; bunun da psikolojik müdahale ve önleme çalışmaları için değerli bilgiler sunabileceği düşünülmektedir.

Mindfulness is a recent interesting concept that is known to be a protective trait in terms of psychological well-being (Branstrom et al., 2011) and it is being used as a psychological intervention method (Kimbrough et al., 2010). The main purpose of this study was to examine the direct effect of childhood traumatic experiences on trait anxiety as well as its indirect (mediated) effect through mindfulness. The sample of the study consisted of 467 participants; 264 female (56.5%) and 203 male (43.5%). The average age of the sample was 22.89 (SD = 3.34). Demographic Information Form, Childhood Trauma Questionnaire, Mindful Attention Awareness Scale and Trait Anxiety Inventory were used to collect data. The mediator role of the mindfulness was examined with PROCESS macro by Hayes (2013). Results indciated that mindfulness plays a mediating role between childhood abuse and neglect experiences and trait anxiety. Consequently, studying childhood traumatic experiences and trait anxiety with mindfulness is thought to provide a comprehensive explanation on this issue. It could also provide valuable knowledge and insights on intervention and prevention studies.