Parkinson hastalarındaki yutma bozukluğunun yaşam kalitesine olan etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Parkinson hastalarının yutma bozukluğunun şiddetini belirlemek ve yutmaya bağlı yaşam kalitesine etkisini incelemektir. Bu çalışmada hastanın kendi yutmasını değerlendirdiği Yeme Değerlendirme Aracı (EAT 10) ve Disfaji Handikap İndeksi (DHİ) ölçekleri ile hastanın yutmaya bağlı yaşam kalitesini değerlendirdiği T-SWAL-QOL puanı arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca Parkinson hastalarının T-SWAL-QOL anketine göre yutmaya bağlı yaşam kalitesinin nasıl etkilendiği ve anketin alt alanlarının birbiriyle ilişkisine bakılmıştır. Bu amaçlara ek olarak klinisyenin hastanın yutmasını değerlendirdiği GUSS yutma taraması kullanılarak hastanın kendini değerlendirdiği ölçeklerle ilişkisi incelenmiştir. Veriler SPSS programıyla analiz edilmiştir. Çalışmanın verilerinin istatiksel analizi tüm ölçeklerin normal dağılıp dağılmadığı Shapiro Wilk test ile tespit edilip, tüm ölçek puanları normal dağılmadığı için ilişki analizinde Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda T-SWAL-QOL anketine göre tüm alanların olumsuz etkilendiği ve en çok yorgunluk, uyku ve iletişim problem yaşandığı görülmüştür. Parkinson hastalarının EAT-10 toplam puanları ve DHİ toplam puanları ile T-SWAL -QOL toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü ve orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Katılımcıların GUSS toplam puanları ile toplam EAT-10 puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü, orta düzeyde, T-SWAL-QOL toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü, düşük düzeyde, DHİ toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü, düşük düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Parkinson hastalarının T-SWAL-QOL alt alanları arasında Genel Yakınma ile; Mental Sağlık, Genel Yakınma ile Sosyal, Korku ile Mental Sağlık ve Mental Sağlık ile Sosyal alt alanları arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü, yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuştur.

The aim of this study is to determine the severity of swallowing disorder in Parkinson's patients and to examine its effect on swallowing-related quality of life. In this study, the relationship between the Eating Assessment Tool (EAT-10) and Dysphagia Handicap Index (DHI) scales, in which the patient evaluates his own swallowing, and the T-SWAL-QOL score, which evaluates the patient's quality of life related to swallowing, were examined. According to result of the T-SWAL-QOL questionnaire of Parkinson's patients, how the quality of life related to swallowing was affected and the relationship between the sub-domains of the questionnaire were examined. In addition, the GUSS swallowing screening, in which the clinician evaluates the patient's swallowing was used to examine its relationship with the self-assessed scales. The data were analyzed with the SPSS program and used to determine whether all scales were normally distributed with the Shapiro Wilk test, and Spearman Correlation Analysis was used in the relationship analysis since all scale scores were not normally distributed. In the results, it was seen that all areas were negatively affected according to the T-SWAL-QOL questionnaire, and the most fatigue, sleep and communication problems were experienced. A statistically significant, positive and moderate correlation was found between EAT-10 total scores and DHI total scores and T-SWAL-QOL total scores of Parkinson's patients. Statistically significant between the participants' GUSS total scores and their total EAT-10 scores, statistically significant between negative and moderate, T-SWAL-QOL total scores statistically significant, negative and low levels, and DHI total scores statistically significant. a significant, negative, low-level relationship was found. A statistically significant, positive and high level correlation was found between General Complaint and Mental Health, General Complaint and Social, Fear and Mental Health, and Mental Health and Social sub-domains of Parkinson's patients.