Dönüşümcü liderlik ölçeği geçerliliğinin sağlık çalışanları örnekleminde incelenmesi

Abstract

Örgüt üyelerinin ihtiyaçlarını, inançlarını ve değerlerini yönlendiren ve değişime uğramasını sağlayan dönüşümcü liderlik; sağlık hizmetleri örgütlerinde, etkililik, üretkenlik ve iş çevresinde iyileşmeleri sağlamakta oldukça etkilidir. Bu çalışmanın amacı, Dönmez ve Toker tarafından Türkiye’ye özgü geliştirilen dönüşümcü liderlik ölçeğinin geçerliliğinin sağlık çalışanları örnekleminde incelenmesidir. Bu çalışmaya bir kamu hastanesinde ve bir özel hastanede çalışan fizyoterapistler, hemşireler ve idari birim çalışanları dâhil edilmiştir (N: 1682). Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak 468 anket uygulanmış ve 459 anket verisi analiz edilmiştir. Veriler Dönüşümcü Liderlik Ölçeği ile toplanmış, açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi ile değerlendirilmiştir. Ölçeğin açıklayıcılık katsayısı, ilham verici motivasyon (%24,05), katılımcı yaklaşım (%7,87), entelektüel uyarım (%6,58), güçlendirme (%5,96), bireyselleştirilmiş ilgi (%5,04), özel hayata etki (%4,41) olmak üzere 6 boyutla %54 olarak hesaplanmıştır. Model uyum iyiliği indeks değerleri; GFI 0,957; CFI 0,961; RMSEA 0.035; χ2/df 1,549; TLI 0,951 (p<0,001) olarak elde edilmiştir. Ölçeğin güvenilirlik analizi için hesaplanan Cronbach Alpha değeri 0,837’dir. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen modelde yapılan modifikasyonlardan sonra uygulanan doğrulayıcı faktör analizi mükemmel uyuma ulaşıldığını göstermiştir. Açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ve güvenilirlik analizi sonuçları birlikte değerlendirildiğinde, 19 maddelik ve 6 boyutlu dönüşümcü liderlik ölçeği sağlık çalışanı örneklemi için geçerli ve güvenilir bir araç olarak değerlendirilmiştir.

Transformational leadership that leads the needs, beliefs, and values of the members of the organization and enables them to change, is highly effective in ensuring effectiveness and productivity in health care organizations. The aim of this study is to examine in the health workers sample the validity of the scale of transformational leadership which developed specifically for Turkey by Donmez and Toker. The public and the private hospital personnel consisting of physiotherapists, nurses and administrative unit employees were included in this study (N:1682). In the research, 468 questionnaires were applied by using convenience sampling method and 459 questionnaire data were analyzed. The data were collected with the Transformational Leadership Scale, evaluated by explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis.The explanatory coefficient of the scale was calculated as 54% by six dimensions included inspirational motivation (24.05%), participatory approach (7.87%), intellectual stimulation (6.58%), empowerment (5.96%), individualized consideration(5.04%), impact on the personal-life (%4,41). Fit index values of the model goodness were obtained as GFI 0.957; CFI 0.961; RMSEA 0.035; 2 / df 1.549; TLI was obtained as 0.951 (p <0.001). The Cronbach Alpha value calculated for the reliability analysis of the scale is 0.837. The confirmatory factor analysis applied after the corrections made for the model obtained as a result of the explanatory factor analysis showed that the perfect fit was achieved. When the explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis results and the results of the reliability analysis were evaluated together, the transformational leadership scale with 19 items and 6 dimensions was evaluated as a valid and reliable tool for the health workers sample.