Larenjektomi sonrası iletişim deneyimleri Öz Değerlendirme Ölçeği'nin Türkçe' ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Larenjektomi Sonrası İletişim Deneyimleri Öz Değerlendirme Ölçeği (Self-Evaluation of Communication Experiences after Laryngectomy - SECEL), yurtdışında larenjektomili hastalarda kullanılan bireyin kendi iletişim deneyimlerini kendi perspektifinden değerlendirdiği bir ölçektir. Bu çalışmanın amacı SECEL ölçeğini Türkçeye uyarlayarak geçerlik ve güvenirliğini yapmaktır. Ölçeğin çeviri ve uyarlama süreci tamamlandıktan sonra TR-SECEL 104 larenjektomili bireye uygulanmıştır. Veriler yüz yüze, sesli ve görüntülü telefon görüşmesi veya online olarak toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS v26 programı ile gerçekleştirilmiştir. İstatiksel analiz için normallik analizi, T testi, ANOVA, Pearson korelasyon katsayısı, kapsam geçerliği indeksi, Cronbach Alpha katsayısı ve faktör analizi yöntemleri kullanılmıştır. Geçerlik analizi sonucunda kapsam, aynılık ve yapı geçerliğini sağladığı ve güvenirlik analizi sonucunda ise ölçeğin mükemmel derecede güvenirlik katsayısına sahip olduğu (α= 0.95) bulunmuştur. Tekrar test korelasyonun (rtt=0,99) oldukça yüksek olduğu ve faktör analizi sonucunda 3 faktörlü yapıdan oluştuğu saptanmıştır. TR- SECEL ölçeğinin Türkçe konuşan larenjektomili bireylerde iletişim değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu düşünülmektedir. Yaş, cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum ve larenjektomi sonrası geçen süre ile TR-SECEL ölçeğinden alınan puanlar arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Cerrahi türü ve birincil iletişim aracı ile TR-SECEL ölçeğinden alınan puanlar arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur.

Self-Evaluation of Communication Experiences after Laryngectomy - SECEL is a scale used in patients with laryngectomy abroad to evaluate their own communication experiences from their own perspective. The aim of this study is to adapt the SECEL scale to Turkish and make its validity and reliability. After the translation and adaptation process of the scale was completed, TR-SECEL was administered to 104 individuals with laryngectomy. Data were collected face-to-face, via voice and video phone calls or online. The analysis of the data was carried out with the SPSS v26 program. Normality analysis, T test, ANOVA, Pearson correlation coefficient, content validity index, Cronbach Alpha coefficient and factor analysis methods were used for statistical analysis. As a result of the validity analysis, it was found that the scale provided content, sameness and construct validity, and as a result of the reliability analysis, the scale had an excellent reliability coefficient (α= 0.95). It was determined that the retest correlation (rtt=0.99) was quite high and it consisted of a 3-factor structure as a result of factor analysis. The TR-SECEL scale is thought to be a valid and reliable tool for evaluating communication in Turkish-speaking individuals with laryngectomy. There was no statistically significant difference between age, gender, educational status, marital status, and the time passed after laryngectomy and the scores obtained from the TR-SECEL scale. A statistically significant difference was found between the type of surgery and the primary communication tool and the scores obtained from the TR-SECEL scale.